ALS: Intensieve lichaamsbeweging verhoogt risico, zeggen wetenschappers

14-06-2021

Regelmatige en zware lichaamsbeweging verhoogt het risico op ALS bij mensen die genetisch kwetsbaar zijn, zeggen wetenschappers.

Het team van de University of Sheffield zei dat niemand moet stoppen met sporten als gevolg van hun studie. Maar ze hopen dat de bevindingen kunnen leiden tot manieren om mensen die een hoger risico lopen te screenen en advies op maat te geven.

In totaal krijgt ongeveer één op de 400 mensen ALS. ALS tast het vermogen van mensen aan om te bewegen, te praten en zelfs te ademen, omdat de motorneuronen die boodschappen van de hersenen naar de spieren overbrengen, het begeven. De ziekte kan het leven van mensen drastisch verkorten.

Wie de ziekte krijgt en waarom is een ingewikkelde, slecht begrepen combinatie van het genetische risico waarmee je wordt geboren en andere omgevingsfactoren die zich in de loop van je leven opstapelen.

Er bestaat al lang een verband tussen lichaamsbeweging en de ziekte, maar of dit een echte "oorzaak" is of slechts "toeval", is onderwerp van felle discussies.
Uit studies bij Italiaanse voetballers is gebleken dat het aantal gevallen tot zes maal hoger ligt dan normaal.

"We hebben onomstotelijk vastgesteld dat lichaamsbeweging een risicofactor voor ALS is, aldus Dr. Johnathan Cooper-Knock, een van de onderzoekers. "Het aantal topatleten dat getroffen is door ALS is geen toeval."

De onderzoekers analyseerden gegevens van het UK Biobank project, dat gedetailleerde genetische monsters van een half miljoen mensen heeft. Ze gebruikten een techniek genaamd Mendeliaanse randomisatie om die gegevens om te zetten in een experiment, en toonden aan dat mensen die door hun DNA meer geneigd zijn om inspannende activiteiten te doen, meer kans hadden om ALS te krijgen.

De studie, gepubliceerd in het tijdschrift EBioMedicine, toonde ook aan:
- veel van de genen waarvan bekend is dat ze het risico op ALS verhogen, veranderen hun gedrag als reactie op lichaamsbeweging
- mensen met de meest voorkomende mutatie die verband houdt met ALS de ziekte op jongere leeftijd ontwikkelen als zij zich inspannen.

Inspannend en regelmatig werd gedefinieerd als meer dan 15-30 minuten op meer dan 2-3 dagen per week. Maar het is duidelijk dat de meeste mensen die zo veel bewegen geen ALS ontwikkelen.

Dr. Cooper-Knock zei: "We weten niet wie risico loopt en we willen niet adviseren wie wel en wie niet zou moeten sporten. "Als iedereen zou stoppen met sporten, zou dat meer kwaad dan goed doen.
De hoop is dat het werk uiteindelijk zal leiden tot een manier van advies op maat, vergelijkbaar met het screenen van voetballers op hartproblemen.

Prof. Dame Pamela Shaw, de directeur van het Neuroscience Institute in Sheffield, zei: "Dit onderzoek gaat een stapje verder in de richting van het ontrafelen van het verband tussen hoge niveaus van fysieke activiteit en de ontwikkeling van ALS in bepaalde genetisch risicogroepen."
Aangenomen wordt dat een laag zuurstofgehalte in het lichaam tijdens zware lichamelijke inspanningen kan leiden tot een proces dat oxidatieve stress wordt genoemd in de motorneuronen - enkele van de grootste en meest zuurstof verbruikende cellen in het lichaam. Dit kan leiden tot beschadiging en uiteindelijk tot het afsterven van de cellen bij mensen die genetisch kwetsbaar zijn.

Dr. Brian Dickie van de Motor Neurone Disease Association zei dat meer onderzoek in die richting nodig was. Hij zei dat de genetische en omgevingscomponenten van ALS vaak afzonderlijk worden bestudeerd, terwijl "de kracht van dit onderzoek ligt in het samenbrengen van deze stukjes van de puzzel".

 

Vertaling: Gerda Eynatten-Bové

Bron: BBC.com

Share