Hoge cholesterol en andere factoren blijken het risico op ALS te verhogen

19-04-2019

CholesterolWe weten al lang dat hoge cholesterolwaarden slecht zijn voor onze cardiovasculaire gezondheid. De grootste genetische data-analyse tot nog toe van risicofactoren voor amyotrofische laterale sclerose (ALS) stelde vast dat hogere cholesterolwaarden ook het risico verhogen op deze neurodegeneratieve ziekte. Het onderzoek is een samenwerkingsverband tussen onderzoekers van het Laboratory of Neurogenetics van het NIA Intramural Research Program en een wereldwijd team van collega's, en verscheen in het nummer van 1 februari van Annals of Neurology.

ALS — een dodelijke neurodegeneratieve ziekte waarvoor geen genezing bekend is — tast de hersenen en de zenuwen aan. Tot de symptomen ervan behoren spierzwakte of krampen, spraakmoeilijkheden, problemen bij het slikken en ongecontroleerde bewegingen. ALS komt vaker voor bij mensen ouder dan 50 en is meestal fataal binnen de 2 à 5 jaar na de aanvang van de symptomen. Door toedoen van de ouder wordende wereldbevolking verwacht men dat het aantal ALS-gevallen de komende 20 jaar bijna zal verdubbelen.

Bovenop het cholesterolgevaar dat te wijten is aan low-density-lipoproteïne (LDL, de 'slechte' cholesterol die aan basis kan liggen van geblokkeerde bloedvaten) stelden de onderzoekers vast dat roken en een lagere opleidingsgraad ook waren gekoppeld aan een hoger risico op ALS. Interessant was hun vaststelling dat lichte lichaamsoefeningen, zoals wandelen, bescherming bieden tegen de kans om de ziekte op te lopen, terwijl meer intensieve oefeningen gekoppeld zijn aan een verhoogd risico.

Het onderzoeksteam analyseerde statistieken van openbaar beschikbare genoomewijde associatiestudies en exploreerde daarbij gegevens van bijna 21.000 ALS-gevallen en meer dan 59.000 controlegevallen. De wetenschappers exploreerden genetische merkers op overlappingen en connecties voor meer dan 700 kenmerken en gewoontes, zoals opleiding, fysieke activiteit en rookstatus, en het daaraan gekoppeld risico op ALS. Tot het team behoorden wetenschappers uit het Verenigd Koninkrijk, Spanje, Italië, de Verenigde Staten en Finland. Alles bij elkaar verzamelden ze gegevens over 25 miljoen mensen wereldwijd.
De onderzoekers beschouwen hun bevindingen als verder bewijs dat het beheersen van cardiovasculaire risicofactoren zoals hoge cholesterol of hoge bloeddruk en stoppen met roken belangrijke stappen blijven voor mensen die hun risico willen verlagen op neurologische ziektes.

Deze studie was beperkt door toedoen van het feit dat de gegevens geconcentreerd waren op Europese populaties. De bevindingen ervan hebben dus mogelijk geen betrekking op andere groepen. Het wetenschappelijk team ontwikkelde ook een publieke website waarvan ze hopen dat hij kan uitgroeien tot een waardevolle hulpbron voor analyses en het delen van gegevens voor de ALS-onderzoeksgemeenschap in haar verdere exploratie van risicofactoren en gemeenschappelijke mechanismen van de ziekte.

 

Vertaling: Bart De Becker

Bron: NIH - National Institute on Aging

Share