Mezelf toestemming geven om mijn rouw te beleven
23-02-2021
Het is moeilijk om raadgevingen te vinden voor het verdriet dat gepaard gaat met een lange, progressieve terminale ziekte. Over verlies wordt vaak gesproken als een gebeurtenis die in het verleden heeft plaatsgevonden. Het is moeilijk om je verdriet te verwerken als je weet dat je de bodem nog niet hebt bereikt, als het verlies blijft toeslaan.
In de podcast "Unlocking Us" van Brené Brown bespreekt zij met rouwdeskundige David Kessler het collectieve verdriet dat de wereld voelt tijdens een pandemie. Zelfs degenen die geen dierbaren hebben verloren, zijn gedesoriënteerd en ervaren sociaal isolement, onzekerheid en financiële instabiliteit. Kessler zei: "De wereld die we kenden is nu voorgoed verdwenen."
Die uitspraak raakt mij, want dat is hoe ik me voelde toen mijn man de diagnose ALS kreeg, meer dan tien jaar geleden.
Kessler zei dat verdriet meer omvat dan de dood van een dierbare. Het is de dood van iets. Hij zei dat we ons verdriet moeten identificeren. Als we het niet benoemen, kunnen we het niet voelen, en als we het niet kunnen voelen, kunnen we er niet om rouwen.
Er zijn veel verliezen die kunnen veroorzaakt worden door de ALS van een echtgenoot, zelfs voor zijn overlijden.
- Verlies van dromen voor de toekomst.
- Verlies van baan en rol in relaties.
- Verlies van overtuigingen over hoe de wereld in elkaar zit.
- Verlies van gezamenlijke hobby's, zoals samen wandelen en fietsen.
- Verlies van lichamelijke intimiteit.
- Verlies van hulp bij huishoudelijke taken.
- Verlies van steun als je ziek of moe bent.
- Verlies van de partner die we kenden als hij of zij getroffen is door depressie of cognitieve achteruitgang.
- Verlies van prikkels van buitenaf voor degenen die fulltime verzorgers zijn, en verlies van de bijkomende energie die een relatie krijgt door gedurende de dag uit elkaar te gaan en elkaar daarna weer te zien.
Kessler zei: "Het zal niet voor altijd zijn. Er komt een einde aan. Er is geen donkere nacht die blijft."
Toen ik hem dat hoorde zeggen, riep mijn hart: "Ja, maar dat zal een leven zijn zonder mijn man."
Kessler had het over een pandemie, en daar houdt de gelijkenis met het leven met ALS op. Degenen die geen dierbaren aan de pandemie hebben verloren kunnen zich een betere toekomst voorstellen als de pandemie voorbij is. Maar voor dierbaren van ALS-patiënten geldt dat zij dit niet zullen overleven, tenzij er een geneesmiddel komt, en die is nog niet in zicht. Het einde van ALS zal het verlies van mijn man betekenen.
En dat zal nog meer verdriet met zich meebrengen. Ik wil dat leven niet. Ik wil geen weduwe worden. Ik wil niet dat onze kinderen hun vader verliezen.
Soms heb ik mijn verdriet met mensen gedeeld. Sommige vrienden zijn bereid om naast me te zitten. Anderen duwen me om er doorheen te worstelen. Het is een ongemakkelijke situatie. Zelfs bij het schrijven van deze column voel ik een impuls om een oplossing te vinden door de dingen op te sommen waar ik dankbaar voor ben, in plaats van gewoon in het ongemak te blijven.
We moeten onszelf toestemming geven om onze rouw te beleven.
Als ik een koppel hand in hand zie lopen, zou ik willen dat mijn man en ik hetzelfde konden doen. Als ik op sociale media foto's zie van gezinnen die aan het wandelen zijn, zou ik willen dat fysieke activiteiten nog steeds deel konden uitmaken van onze levensstijl. Als ik in bed naast mijn verlamde man lig, zou ik willen dat hij me kon omhelzen.
Op de momenten dat het verdriet me overspoelt, probeer ik mezelf de ruimte te geven om te rouwen. Als ik dat doe, zakt het verdriet en voel ik momenten van vreugde, dankbaar voor het goede dat er nog is.
Proberen om zowel verdriet als vreugde aan te houden is ongemakkelijk, maar met oefenen kunnen we ons meer op ons gemak gaan voelen met de spanning tussen deze tegenstellingen.
Vertaling: Fabien
Bron: ALS News Today
