Twee ALS-stadiumsystemen kunnen als beoordelingsinstrument in klinische onderzoeken worden gebruikt

(verkorte versie)

Uit onderzoek blijkt dat twee stadiumsystemen die gebruikt worden bij amyotrofische laterale sclerose (ALS) — het stadiumsysteem van King's College en het Milano-Torino-stadiumsysteem, bekend als MiToS — op doeltreffende wijze veranderingen kunnen beoordelen in de klinische vooruitgang van patiënten en hun behandelingsrespons.

De gegevens ondersteunen ook het eerder gerapporteerde complementaire karakter van deze twee systemen, waaruit blijkt dat het systeem van King’s College gevoeliger is voor veranderingen in het vroege tot middenstadium van de ziekte, terwijl het MiToS-systeem de veranderingen in latere stadia van ALS in kaart brengt.

Met deze bevindingen wordt het gebruik van beide stadiumsystemen als beoordelingsinstrument in klinische ALS-onderzoeken ondersteund, aldus de onderzoekers.

Het onderzoek, “Clinical staging in amyotrophic lateral sclerosis: analysis of Edaravone Study 19” (Klinische stadiëring bij amyotrofische laterale sclerose: analyse van het Edaravone-onderzoek 19), werd gepubliceerd in de Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry.

De meeste klinische ALS-onderzoeken baseren zich op veranderingen in de totale ALSFRS-R-score — de resultaten van de Gereviseerde Functionele Meetschaal voor ALS — als belangrijkste eindpunt. Onderzoekers zijn echter van mening dat dergelijke functionele schalen niet voldoende gericht zijn op belangrijke mijlpalen in de ziekteprogressie.

Zo kunnen ALS-stadiumsystemen — zoals dat van King's College en het MiToS-systeem, die het waargenomen progressieve verlies aan onafhankelijkheid en functie bij ALS vastleggen — mogelijk nuttige aanvullende en complementaire informatie bieden aan functionele schalen.

Het klinische stadiumsysteem van King's College evalueert de anatomische verspreiding van ALS, gebaseerd op het aantal getroffen gebieden — hersenstam (bulbair), armen en benen — evenals voedings- en respiratoir falen in een later stadium. Het bulbaire gebied van de hersenen controleert met name de spieren die nodig zijn voor het slikken, spreken en ademen.

De scores in het systeem van King's College variëren van 1 voor ziekte in een vroeg stadium met één betrokken gebied, tot 4 voor vergevorderde ziekte, waarbij fase 5 voor overlijden staat.

Het MiToS-stadiumsysteem bestaat op zijn beurt uit vijf stadia, gebaseerd op het aantal functionele domeinen waarin de onafhankelijke functie is weggevallen. Deze schaal varieert van stadium 0, wat de normale functie betekent, tot stadium 5, wat voor overlijden staat.

Uit eerder onderzoek is gebleken dat deze stadiumsystemen complementair zijn, waarbij het systeem van King's College "de grootste resolutie in het vroege tot middenstadium van de ziekte heeft, terwijl MiToS een hogere resolutie heeft in latere stadia van de ziekte", aldus de onderzoekers.

Inmiddels evalueerde een team van Mitsubishi Tanabe Pharma America (MTPA), samen met collega's in de VS, het Verenigd Koninkrijk en Italië, het potentiële nut van de stadiumsystemen van King’s College en MiToS als klinische hulpmiddelen, met behulp van een retrospectieve analyse van gegevens uit het fase 3-onderzoek 19 (NCT01492686).

Hoewel onderzoek 19 niet gericht was op het beoordelen van de effecten op klinische stadiëring, kan uit deze bevindingen worden afgeleid dat beide ALS-stadiumsystemen nuttige beoordelingsinstrumenten kunnen zijn in klinische onderzoeken, verklaarden de onderzoekers.

"Het onafhankelijke en complementaire karakter van beide systemen, waarbij het ene de anatomische verspreiding van de ziekte volgt (het klinische stadiumsysteem van King's College) en het andere gericht is op functieverlies (het MiToS-systeem), betekent dat ze verschillende inzichten kunnen bieden die bijzonder belangrijk kunnen zijn bij de adviesverlening aan patiënten over de mogelijke therapeutische voordelen", aldus het team.

Het MiToS-systeem wordt momenteel als primaire eindpunt gebruikt in een fase 2-onderzoek (EudraCT nr. 2014-005367-32), dat PROMISE wordt genoemd, en het systeem van King's College als secundaire eindpunt in het fase 2-onderzoek MIROCALS (NCT03039673). Het MIROCALS-onderzoek loopt in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, terwijl PROMISE in Italië wordt uitgevoerd.

De gegevens van deze ALS-onderzoeken zullen ook bijdragen tot het bepalen van de werkelijke waarde van deze stadiumsystemen als belangrijke klinische beoordelingsinstrumenten.

Vertaling: Emilie Poissonnier

Bron: ALS News Today