VocaliD geeft stemlozen een stem

← ga terug naar Recente technologische ontwikkelingen

15-07-2016

“Het is zo eenvoudig als gewoon praten”: VocaliD geeft stemlozen een stem

Beeld je eens in dat je je stem verliest. Niet voor een minuut, dag of week. Stel je voor dat je stem plots verdwenen is. Voorgoed. Hoe zou je hiermee omgaan?

Tot nu toe moesten mensen zich behelpen met beperkte technologie, die iedereen min of meer hetzelfde deed klinken; robotachtige klanken, zoals bij Stephen Hawking. Dat is natuurlijk al een grote en belangrijke stap voor mensen die niet kunnen spreken, maar ze verlangen toch naar een nog menselijkere stem, die persoonlijker klinkt en meer ‘hun’ stem is.

Spraakwetenschapper Rupal Patel helpt mensen zonder stem — en dat zijn er meer dan 10 miljoen — bij het doorbreken van communicatiebarrières, via een baanbrekende technologie: VocaliD. Patel is CEO van het pioniersbedrijf dat zich toelegt op de personalisering van digitale stemmen en samenwerkt met Saatchi & Saatchi New York om hun verhaal te vertellen.

“We betreden de markt van technologische hulpmiddelen, waar mensen deze stem moeten hebben. Ze hebben geen andere keuzes en konden tot nu toe enkel standaardstemmen gebruiken”, vertelt Patel, die een bredere erkenning voor de technologie aanwakkerde door haar inspirerende TED talk.

Patel wou de ervaring personaliseren en richtte in 2014 het bedrijf op om unieke vocale identiteiten te creëren en de diversiteit van de menselijke stem toe te juichen. Het mooie is dat iedereen een stem kan bijdragen. Ze hoeven enkel in te loggen op de website van het bedrijf, de microfoon van hun computer aan te zetten en verschillende zinnen op te nemen. Het bedrijf registreert hun stem vervolgens in de ‘Menselijke Stembank’. Deze crowdsourcing van stemmen bracht in totaal al meer dan 11.000 stemmen (in 110 landen) op en maakt het voor iedereen zonder stem betaalbaar om een stem te vinden die overeenkomt met hun eigen leeftijd, geslacht en persoonlijkheid. In feite helpt het een vocaal DNA te creëren voor de stemlozen.  

Daarnaast kunnen mensen ook hun eigen stem opnemen, wanneer ze hun stem dreigen te verliezen vanwege een ziekte of aandoening of als ze om een andere reden hun stem willen bewaren, voor het onverwachte. Patel vindt de Menselijke Stembank een beter alternatief, vergeleken met een stemacteur die dagenlang een heleboel zinnen opneemt in een studio.

“We willen een technologische match bekomen. Met een stemopname van 6 uur zullen we niet hetzelfde resultaat bekomen als een stem zoals die van Siri, die miljoenen dollars en heel erg veel tijd heeft gekost. We halen echt het onderste uit de kan op gebied van technologie en prijs om te kijken hoe we dit gelanceerd krijgen. We verwachten dat steeds meer en meer dingen zullen beginnen te praten en ook dan zullen we relevant zijn, naar de bredere markt toe”, zegt Patel.

Saatchi & Saatchi New York werkt mee aan een groeiende interesse voor deze technologie. Ze creëerden een meeslepende, interactieve animatievideo. Goldivox vertelt het verhaal van een klein meisje dat niet kan spreken en op zoek is naar de perfecte stem. Ze reist de wereld rond, tot ze op een dag eindelijk een meisje vindt met de ideale stem. De interactiviteit van de video bestaat uit het inspreken van woorden op het scherm, die worden opgenomen tijdens het verhaal. Op die manier verandert het verhaal: de gebruiker vertelt het met zijn eigen stem. Het verhaal creëert niet alleen meer bekendheid voor VocaliD, het moedigt mensen ook aan om deel uit te maken van de stembank.

“Dit was een uiterst unieke uitdaging, waarvoor een uniek antwoord nodig was”, aldus Jay Benjamin, chief creative officer bij Saatchi NY. “We hopen dat dit interactief verhaal mensen doet beseffen hoeveel waarde hun eigen stem kan hebben en dat ze worden aangemoedigd om hun stem te doneren via VocaliD en de boodschap te delen met anderen, die ook op hun beurt hun stem kunnen schenken. “

Patel is enthousiast over de belangstelling die de video van Goldivox kan opwekken.

“We begrijpen dat Goldivox een passende stem nodig heeft en ondertussen ontdekken we dat ieder van ons de mogelijkheid heeft om een stem te delen. Het interactieve leesgedeelte zorgt ervoor dat je meeleeft met Goldivox en dat je tegelijkertijd ook kan reageren en haar kan aanmoedigen. Het is zo boeiend om te zien hoe de creativiteit van het Saatchi-team onze visie tot leven brengt, via de stem van Goldivox.”

Benjamin vertelt dat de interactiviteit eigenlijk een beetje per toeval ontstond.

 “Het interactieve onderdeel ontstond tijdens onze samenwerking met VocaliD. We zaten gewoon samen en zeiden opeens ‘zou het niet fantastisch zijn als dit niet gewoon een animatiefilmpje zou zijn, maar als de kijkers ook daadwerkelijk hun eigen stem kunnen gebruiken om het verhaal verder te vertellen?’.”

Voor Patel was het ontwikkelen van de technologie, om de innovatie buiten het lab te kunnen gebruiken, een persoonlijk doel : ze wou mensen zonder stem kunnen helpen.

“Het zijn mensen en ze hebben een stem. Hoe zorgen we ervoor dat ze hun eigen stem hebben? Want in feite kunnen we het speelveld niet egaliseren tot we deze mensen een stem kunnen geven waarbij ze het gevoel hebben dat ze echt mens zijn en geen robot, toch? Mensen met beperkingen zien als volwaardige mensen, dat is mijn persoonlijke drijfveer. Mensen hebben in het dagelijks leven geen idee van de moeilijkheden die mensen met spraakproblemen ondervinden, ze beseffen niet dat dit soort technologie voor hen belangrijk is. Ze zijn er gewoon niet van op de hoogte. Ze ontmoeten hen niet. Ze komen hen niet tegen”, verduidelijkt Patel.

“Communicatiemoeilijkheden isoleren deze mensen zodanig dat ze min of meer uit onze samenleving verdwijnen. Ik hoop dat ze zich terug in de samenleving kunnen integreren en dat ze gewoon zichzelf kunnen zijn. Maar ik denk dat het ook het juiste moment is omdat anderen, die zelf geen beperkingen hebben, een rol kunnen spelen in die verandering. Dat vind ik eigenlijk het leukste. Ik kan mijn stem delen met iemand die niet kan spreken. Het feit dat ik zoiets betekenisvol kan doen voor hen. Ik denk namelijk dat mensen enorm graag hun steentje willen bijdragen op een zinvolle manier, om anderen te helpen. Het feit dat ik mijn stem kan opnemen in mijn eigen huis, met mijn eigen computer; die alomtegenwoordigheid van het opnemen en begrijpen hoe je die dingen heel eenvoudig zelf kan doen. Het draait allemaal rond timing, zowel op sociaal als op technologisch vlak.”

Het verhaal van Goldivox en de interactiviteit ervan maakt dat mensen zich bewuster worden van ons doel. Dat komt volgens Benjamin ook deels door het feit dat je het verhaal verder kan sturen met je eigen stem.

 “We stellen vast dat de interactie ervoor zorgt dat mensen nog sterker bij het verhaal betrokken worden, want het is hun stem die het verhaal tot leven brengt. Met je eigen stem blaas je het verhaal van een ander leven in. Ik vind het een erg innovatieve en vooruitstrevende manier om een verhaal te vertellen en ik denk dat deze methode in andere situaties ook goed gebruikt kan worden”, vertelt hij.

Benjamin ontdekte de Chileense animator Tomas Vergara vorig jaar via de New Directors' Showcase van Saatchi & Saatchi in Cannes — hij heeft in feite de volledige animatie voor het project ontworpen, met de nadruk op de interactiviteit en de betrokkenheid van diegenen die het VocaliD-verhaal vertellen. Benjamin ziet mogelijkheden voor interactieve verhalen voor kinderen die men met dezelfde technologie zou kunnen creëren. De kinderen zouden zo een integraal onderdeel worden van het verhaal, een beetje zoals de vroegere ‘Choose Your Own Adventure’-boeken, maar dan digitaal.

Patel van haar kant werd benaderd om de technologie uit te breiden om meer mensen te helpen. Voorleesapps voor slechtzienden en personaliseerbare stemmen voor andere interactieve verhalen behoren tot de mogelijkheden. Maar voorlopig focust VocaliD zich op het verbeteren van de levenskwaliteit van mensen zonder stem — al talrijke malen ontving ze inspirerende reacties van mensen die de technologie gebruiken, zowel volwassenen als kinderen die dankzij VocaliD eindelijk een persoonlijkheid vonden in hun nieuwe stem. 

“Onlangs creëerden we een stem voor een man die zijn stem had verloren door ALS (Amyotrofische Laterale Sclerose). Hij had geen opnames van zijn eigen stem en het was al acht jaar geleden dat hij en zijn vrouw een stem hoorden die klonk als die van hem. We creëerden 3 opties voor hem. Bij de eerste twee knikte hij gewoon beleefd, zoiets als ‘Ja, dat is wel tof. Het is iets anders, vergeleken met de stem die ik nu gebruik.’ Maar bij de derde stem gebeurde het. Hij hoorde die stem en zijn volledig lichaam begon te beven – wel anderhalve minuut lang – en het gezicht van zijn vrouw veranderde van kleur. Ik begreep eerst niet goed wat dat betekende. Ik verstond niet goed wat hun reactie inhield. Ik leerde hen het laatste anderhalf jaar kennen en was erg zenuwachtig om hen de stemvoorbeelden te laten horen. Toen het beven en de tranen stopten, vertelde ze mij: ‘O, mijn God, deze stem lijkt opmerkelijk veel op die van hem.’ Er is iets in een stem dat zo verbonden is met een persoon. Dat is echt een krachtig iets, om je stem terug te vinden in zo’n situatie”, aldus Patel.  

Saatchi & Saatchi zal campagnes blijven ontwikkelen voor VocaliD, waaronder eentje die nog meer mensen zal aanmoedigen om hun stem te delen. Ze hopen dat het zal helpen om het beeld te veranderen dat mensen hebben van mensen zonder stem.

“Uiteindelijk hoop ik dat dat resulteert in een mentaliteitsverandering naar mensen met beperkingen toe en wat we kunnen doen om te helpen. Ik denk dat er soms een zelfgenoegzaamheid is; mensen denken: ‘Wat kan ik doen? Hoe kan ik iemand helpen die niet kan spreken? Ik ben daar niet bekwaam voor.’ Wel, je bent uitermate bekwaam. Het is zo eenvoudig als gewoon praten. Zowel kinderen als volwassenen kunnen deze activiteit uitvoeren, want we hebben al die verschillende stemmen van alle verschillende leeftijden nodig. In veel opzichten is het de ultieme voorlichtingscampagne, toch? Een publieke voorlichtingscampagne”, besluit Patel.

 

Vertaling: Barbara Bastiaansen

Bron: The Drum