Wetenschappers zetten hersensignalen om in spraak

02-05-2019

Een prothetische stem decodeert wat de hersenen willen zeggen en genereert (voor het grootste deel) verstaanbare spraak, zonder dat er spierbewegingen aan te pas komen.

Door Benedict Carey

"In mijn hoofd herkauw ik elke zin tien keer. Ik laat een woord weg, ik voeg een adjectief toe en ik leer mijn tekst paragraaf per paragraaf uit het hoofd". Dat schreef Jean-Dominique Bauby in zijn gedenkschrift 'Vlinders in een duikerpak'. In het boek haalt meneer Bauby, een journalist en uitgever, herinneringen op aan zijn leven voor en na een verlammende beroerte, waardoor hij nauwelijks nog een spier kon bewegen; hij typte het boek letter voor letter uit, door met een ooglid te knipperen.

Duizenden mensen zijn veroordeeld tot een gelijkaardige en uiterst moeizame manier van communiceren ten gevolge van verwondingen die ze opliepen bij een ongeval of in de strijd, of door toedoen van beroertes of neurodegeneratieve aandoeningen zoals amyotrofische laterale sclerose, die het spraakvermogen aantasten.

Maar nu melden wetenschappers dat ze een virtuele prothetische stem hebben ontwikkeld, een systeem dat de stembedoelingen van de hersenen decodeert en ze vertaalt naar voor het grootste deel verstaanbare spraak, zonder dat er een spier moet worden vertrokken, zelfs niet een mondspier. (De natuurkundige en schrijver Stephen Hawking gebruikte een spier in zijn wang om klaviertekens uit te typen, die door een computer werden omgezet in spraak.)

"Het is heel bijzonder werk en het tilt ons naar een hoger niveau in ons streven naar spraakherstel" door het decoderen van hersensignalen, zegt dr. Anthony Ritaccio, een neuroloog en neurowetenschapper aan de Mayo Clinic in Jacksonville, Florida, die geen lid was van de onderzoeksgroep.

 

Vertaling: Bart De Becker

Bron: The New York Times

Share