MDA 2023 biedt een overzicht van de recente ontwikkelingen in de strijd tegen ALS

De Clinical and Scientific Conference van de Muscular Dystrophy Association

Stanley Appel, MD, deelt tijdens een MDA-sessie zijn inzichten over amyotrofische laterale sclerose. Hij heeft het onder andere over de jongste wetenschappelijke ontwikkelingen ten behoeve van de patiënten en over de verschillende onderzoeks- en behandelingsmethodes.
Binnen enkele weken geeft de Muscular Dystrophy Association (MDA) het startschot van haar Clinical & Scientific Conference 2023, in het Hilton Anatole in Dallas, Texas, en virtueel via live stream. De meeting brengt een groot aantal mensen samen die te maken hebben met neuromusculaire aandoeningen, onder wie artsen, onderzoekers, patiënten, sympathisanten en de industrie.

Er wordt niet alleen nader ingegaan op nieuwe gentechnologieën. Veel aandacht gaat ook naar amyotrofische laterale sclerose (ALS). Eén van de vele sessies rond ALS biedt een kijk op nieuwe inzichten in de ziekte. De sessie zal worden voorgezeten door Stanley Appel, MD, directeur van het Muscular Dystrophy Association ALS Research and Clinical Center, emeritus kaderlid van de MDA, en directeur van het Ann Kimball and John W. Johnson Center for Cellular Therapeutics, dat verbonden is aan Houston Methodist. De sessie behelst presentaties van onder anderen Clotilde Lagier-Tourenne, MD, PhD, en Clive Svendsen, PhD.

In afwachting van de meeting sprak Appel met NeurologyLive® over deze sessie, over het uitgestrekte veld dat ALS bestrijkt, en over de jongste ontwikkelingen op het gebied van patiëntenzorg.

NeurologyLive: Wat mogen de aanwezigen verwachten van deze meeting en meer bepaald van uw sessie?

Stanley Appel, MD: Laat me om te beginnen zeggen dat ik zeer opgetogen ben over deze meeting. Het is een uiterst belangrijk evenement omdat het een ruim publiek inlicht over de gevolgen van neuromusculaire ziekten en de grote vooruitgang die we boeken.

Ik ben nog meer opgezet met het feit dat de MDA een volle dag besteedt aan ALS, een ziekte met vele onbeantwoorde behoeften, maar die het toneel vormt van veel medische vooruitgang. Dit is een gelegenheid om deze vooruitgang en de wegen die we inslaan aan een breed publiek kenbaar te maken. We leveren succesvolle bijdragen aan het verbeteren van de levenskwaliteit en het verlengen van het leven van de patiënten, en dat is zeer belangrijk. Onze belangrijkste boodschap is dat de patiënt centraal staat. We besteden echter ook aandacht aan de neuroloog, de arts, de verplegers en de medische staf, maar steeds in functie van de patiënt.

In mijn sessie zal ik het hebben over drie sleutelgebieden waarop volgens ons veel vooruitgang is geboekt. Ik wil evenmin de gelegenheid voorbij laten gaan om iets te zeggen over de namiddagsessie over ALS. Daarin gaat het over patiënten met specifieke genen die gewijzigd zijn en onze nieuwe inzichten in zogeheten antisens oligonucleotides (ASO’s) en virale vectoren. We hebben meer bepaald het leven van patiënten die lijden aan de neuromusculair ziekte spinale musculaire atrofie (SMA) substantieel kunnen verlengen.

Maar even terug naar de drie veelbelovende velden:
1.    Wat weten we over de beschadiging van motorneuronen in geval van ALS? Motorneuronen blijken uit twee componenten te bestaan: een cellichaam en een zogeheten axon, die met de spier in verbinding staat. We zijn te weten gekomen dat de axon kan afsterven terwijl het cellichaam voortleeft en zich niet met de spier verbindt en evenmin functioneert. Dat noemen we axonopathy – de pathologie van de axon – en één van onze sprekers, Clotilde Lagier-Tourenne, MD, PhD, zal haar elegante werk bespreken over de wijziging van sommige componenten van de axon die beschadigd zijn in geval van ALS, meer bepaald in de 90% van de ALS-gevallen waarbij geen specifiek gen betrokken is. Het gevolg is het afsterven van de axon, maar het interessante van de presentatie is dat elk van de besproken proteïnen momenteel een doelwit vormt en dat dierenmodellen veelbelovende resultaten opleveren.
2.    De andere spreker, een wereldvermaarde stamcelspecialist, is Clive Svendsen, PhD. Hij heeft zich toegespitst op celtherapie met cellen die zijn gemaakt van neurale voortplantingscellen of zelfs van induceerbare cellen, die we kennen als iPSC’s. Hij is een autoriteit op dit gebied en zoekt mogelijkheden om een groeifactor te voorzien in de cellen van patiënten. Hij slaagde daar al in voor het ruggenmerg en wil dit nu ook verwezenlijken in de hersenen van ALS-patiënten. Dit betekent een opwindende ontwikkeling van stamcel tot betekenisvolle therapie.
3.    Ikzelf behandel het derde gebied. Ik zeg al verscheidene jaren dat neuro-inflammatie een bepalende factor is bij de pathologie van ALS. Bij die ziekte wordt de zogenaamde regulerende T-cel beschadigd, hetgeen neuro-inflammatie in de hand werkt. We willen deze T-regcellen nu normaliseren en de neuro-inflammatie onderdrukken. Dienaangaande zijn we een aantal opwindende pilootprojecten gestart.
Tot dusver een kort overzicht van drie verschillende gebieden met meer dan waarschijnlijk therapeutische implicaties voor de patiënt in de komende jaren.

Op welke vlakken heeft het ALS-onderzoek volgens u recent vooruitgang geboekt en wat mogen we de komende jaren nog verwachten?

Een aantal zaken, onder andere een schitterende paper van Tim Miller en zijn team over ALS en muterende superoxide dismutase. Ik hoop dat het FDA ons de mogelijkheid biedt de resultaten die ze bespreekt naar meer patiënten te brengen. Dat is misschien niet iets voor de korte termijn, maar voor binnen een jaar of zo. Verder is er mijn celtherapie en het werk met genen van Clive Svendsen. Ik ben een groot voorstander van het onderdrukken van neuro-inflammatie in de strijd tegen ALS en uit preklinisch werk blijkt dat de resultaten niet op zich zullen laten wachten. Dit jaar zullen we wellicht in kleinere studies veelbelovende efficiëntieresultaten kunnen boeken en daarna in veel omvangrijker studies. Zodoende kunnen we de facto de levenskwaliteit van onze patiënten gaan verbeteren.

Vertaling: Bart De Becker
Bron: NeurolgyLive – Matt Hoffman