Nieuw TP73-gen kan risico op ALS verhogen: onderzoek

22-07-2021

ALS is een zeldzame, progressieve neurodegeneratieve ziekte die zenuwcellen in de hersenen en het ruggenmerg aantast. Zowel genetische als omgevingsfactoren kunnen een rol spelen bij de ontwikkeling van ALS.

 

Onderzoekers hebben onlangs een nieuw gen ontdekt dat het risico op het ontwikkelen van amyotrofische laterale sclerose (ALS) kan verhogen. Het gen, dat TP73 wordt genoemd, produceert een eiwit dat de levenscyclus van een cel helpt reguleren. Het onderzoek werd gepubliceerd in het tijdschrift Neurology. De onderzoekers ontdekten dat sommige ALS-patiënten mutaties vertonen in dit gen en dat de mutaties een invloed kunnen hebben op de gezondheid van de zenuwcellen. ALS is een zeldzame, progressieve neurodegeneratieve ziekte die zenuwcellen in de hersenen en het ruggenmerg aantast. Hierdoor verliezen ALS-patiënten het vermogen om spierbewegingen uit te voeren en te beheersen, wat vaak leidt tot volledige verlamming en overlijden. Zowel genetische als omgevingsfactoren kunnen bijdragen tot de ontwikkeling van ALS. Bij ongeveer 15 procent van de gevallen wordt de diagnose familiaire ALS gesteld, wat betekent dat een persoon meer dan één familielid heeft die de ziekte ook heeft gehad. Gevallen waarbij geen genetische oorzaak bekend is, worden sporadische ALS genoemd.
"Over de genetica en processen die bijdragen tot de ontwikkeling van ALS is nog heel weinig bekend," aldus Lynn B. Jorde, PhD, van de Universiteit van Utah in Salt Lake City. "Terwijl bekende genvarianten bepalend zijn voor 68 procent van de familiale ALS-gevallen, zijn ze slechts verantwoordelijk voor 17 procent van de sporadische ALS-gevallen. Toch wordt aangenomen dat tot 61 procent van de sporadische ALS-gevallen wordt beïnvloed door genetische factoren. Ons onderzoek heeft een nieuwe genetische risicofactor voor sporadische ALS aan het licht gebracht, namelijk zeldzame mutaties in het TP73-gen. We hebben ook ontdekt dat mutaties van dit gen een schadelijk effect hebben op de eiwitfunctie en dat het eiwit dat door dit gen wordt aangemaakt noodzakelijk is voor de gezondheid van zenuwcellen."

Voor het onderzoek hebben 87 mensen met sporadische ALS bloedstalen afgestaan. Onderzoekers pasten de zogenaamde exoomsequencing-techniek toe om de eiwitcoderende genen van elke deelnemer te onderzoeken. In deze groep ontdekten de onderzoekers dat vijf personen zeldzame mutaties in het TP73-gen hadden. De onderzoekers bestudeerden vervolgens twee andere groepen met sporadische ALS, voor een totaal van bijna 2.900 deelnemers, en vonden nog eens 19 mensen met zeldzame mutaties in het TP73-gen. Toen de onderzoekers de genen bekeken van een controlegroep van 324 mensen zonder ALS, vonden ze geen mutaties in het TP73-gen. In het lab voerden de onderzoekers aanvullende experimenten uit op cellen en ontdekten dat mutaties van het TP73-gen leidden tot abnormale celdifferentiatie en verhoogde celdood. Ze maakten ook gebruik van CRISPR-genbewerkingstechnologie om het TP73-gen te verwijderen en ontdekten dat dit leidde tot een verminderde ontwikkeling van zenuwcellen, vergelijkbaar met wat wordt gezien bij ALS.

"Al onze resultaten samen suggereren sterk dat mutaties in het TP73-gen het risico op ALS verhogen," aldus Jorde. "Uit ons onderzoek blijkt dat celdood als gevolg van deze mutaties een factor kan zijn bij de ontwikkeling van ALS. Dankzij deze ontdekking hebben onderzoekers een nieuw doelwit voor het ontwikkelen van behandelingen die de ALS-progressie kunnen vertragen of zelfs stoppen."

 

Vertaling: Emilie Poissonnier

Bron: Timesnownews.com - Health
 

Share