Volgens een simulatiestudie zijn mild tot matig zwakke ALS-patiënten rijvaardig
02-04-2020
Patiënten met amyotrofische laterale sclerose (ALS) bij wie de ziekte een mild tot matig verloop kent, geven ondanks problemen met bewegen en met de cognitie blijk van een rijvaardigheid die vergelijkbaar is met die van andere volwassenen. Dat suggereert een kleine studie met een rijsimulator.
Aan de studie namen alleen patiënten deel die nog steeds rijden en de onderzoekers waarschuwen dat deze bevindingen niet betekenen dat “rijden als ALS-patiënt zonder meer veilig is”.
De studie draagt de titel ‘Comparison of driving capacity among patients with amyotrophic lateral sclerosis and healthy controls using the lane change task’ (‘Een vergelijking tussen de rijvaardigheid van ALS-patiënten en die van gezonde controlegevallen aan de hand van een test waarbij van baanvak moet worden veranderd’), en verscheen in het Journal of Neurological Sciences.
Rijden is belangrijk voor de persoonlijke onafhankelijkheid en de sociale mobiliteit, maar omdat substantiële visuele, motorische en cognitieve controle daarbij onontbeerlijk is, stoppen veel ALS-patiënten op een gegeven moment met rijden.
Veel patiënten en hun familieleden wenden zich tot gezondheidszorgprofessionals voor advies over het ‘juiste moment’ om te stoppen met rijden, maar het is vaak niet zo eenvoudig de rijvaardigheid van een ALS-patiënt te beoordelen.
Er zijn een paar richtlijnen beschikbaar voor individuen met een neurodegeneratieve ziekte, maar het snelle aftakelingspatroon van de motorische vaardigheden onderscheidt mensen met ALS van patiënten met andere neurodegeneratieve ziekte.
Onderzoekers aan de University of Utah wilden de vaardigheden vergelijken van mensen met ALS die meldden dat ze nog steeds rijden met die van gezonde controlegevallen van een vergelijkbare leeftijd.
De cognitieve en gedragsvaardigheden en de wandelsnelheid van de patiënten werden beoordeeld en de ziekte-ernst werd gemeten aan de hand van de totale score van de Gereviseerde Functionele Meetschaal voor ALS (ALSFRS-R).
De rijvaardigheid werd beoordeeld aan de hand van de Lane Change Task (LCT, test waarbij van baanvak moet worden veranderd), een gestandaardiseerd computerprogramma dat de visuele, cognitieve en motorische vereisten voor het rijden op een snelweg simuleert, om zo chauffeurs te detecteren die een risico vormen.
“Aangezien individuen met ALS moeilijkheden kunnen hebben met motorische vaardigheden en potentieel last hebben van schade aan de cognitieve functie, leek dit soort beoordeling ons een goede manier om aandachtspunten bij het rijden te identificeren”, zo schrijven de onderzoekers.
Voor de studie werden 28 patiënten ingeschreven (22 mannen, gemiddelde leeftijd 64) en 20 controlegevallen (7 mannen, gemiddelde leeftijd 59). De patiënten hadden een gemiddelde ALSFRS-R-score van 36,2 punten — wat staat voor een milde tot matige functionele achteruitgang. Ze kampten volgens de omschrijving met een “lichtjes tragere mobiliteit … [en] een lichte cognitieve achteruitgang.”
Bij de analyse van de resultaten ontdekten de onderzoekers geen verschillen in de rijvaardigheid bij taken die de perceptie, de rijkwaliteit en het vermogen om een baanvak aan te houden maten, ook niet in omstandigheden waarbij men gemakkelijk wordt afgeleid.
“De rijprestatie van individuen met ALS die een mild tot matig ziekteverloop kennen, waaronder lichte cognitieve achteruitgang en motorische zwakte, verschilde bij een rijsimulatietaak statistisch gezien niet van de rijvaardigheid van gezonde controlegevallen”, zo schrijven ze.
Niettemin leggen de onderzoekers er de nadruk op dat dit niet betekent dat ALS-patiënten per se ‘veilige’ chauffeurs zijn. Een simulator weerspiegelt immers nauwelijks de complexiteit van de daadwerkelijke rijervaring, waarbij onder andere het weer en onvoorspelbare scenario’s een rol kunnen spelen.
Ze besluiten dat “naarmate de ziekte vordert [een] doorverwijzing voor een rijtest op de openbare weg tot aanbeveling strekt”.
Nvdr: Het is belangrijk ten allen tijde correct verzekerd te blijven. Na uw diagnose ALS dient u uw verzekering op de hoogte te brengen alsook contact op te nemen met CARA om een aangepaste rijvergunning te krijgen. Mogelijks gaat dit gepaard met het afleggen van een rijvaardigheidstest.
Vertaling: Bart De Becker
Bron: ALS News Today