Biogen neemt het voortouw in veelbelovende ALS-farmacologie

Ondanks verscheidene tegenvallers in de laatste testfasen, heerst er nog steeds een hoop bedrijvigheid in de klinische ALS-pijplijn

De beslissing deze week van Amylyx Pharmaceuticals om te gaan voor een vroegtijdige Amerikaanse goedkeuring van hun AMX0035 ALS-project heeft ertoe geleid dat de klemtoon opnieuw komt te liggen op een onderzoeksdomein dat onlangs nog heel wat teleurstellende resultaten optekende.

Verrassend genoeg blijkt de klinische pijplijn in een midden- of laat stadium vol, waarbij de effectiviteit van veel verschillende benaderingen wordt uitgetest. “Ik ben al zo’n negen jaar actief in dit vakgebied, en al die tijd zijn er nog nooit zoveel klinische onderzoeken en farmaceutische bedrijven geweest als nu”, verklaarde Josh Cohen, co-chief executive officer van Amylyx, aan Evaluate Vantage.
Hij riep evenwel op tot enige voorzichtigheid: “Ik geloof dat er wel veel schoten op doel nodig zullen zijn. We kunnen niet verwachten dat elk onderzoek succesvol zal zijn.”

De zet van Biogen en Ionis

Een volgende inspanning in die richting is Tofersen van Biogen en Ionis, een antisense-geneesmiddel in onderzoeksfase dat getest wordt voor de behandeling van SOD1-gemuteerde ALS in de belangrijke VALOR-studie. Dit medicijnonderzoek zou nog deze jaarhelft gegevens opleveren. Biogen heeft ook verscheidene andere fase 1 projecten lopen: anti-C9orf72 oligo BIIB078 en anti-ataxin-2 oligo BIIB105 – beide gerealiseerd in samenwerking met Ionis – en exportin 1 inhibitor BIIB100, dat door Karyopharm in licentie is gegeven.

Maar Ionis heeft nog een troef met ION363, een medicijnonderzoek dat geheel in eigendom is van het farmabedrijf en dit jaar is overgegaan naar Fase 3.
Toch bieden niet alle onderzoeken die zich in het late stadium bevinden een solide basis. Cytokinetics heeft ervoor gekozen om hun kandidaat-SSPA reldesemtiv toch naar een cruciale ontwikkelingsfase te loodsen, ondanks de tegenvallende resultaten van de fase 2 klinische test FORTITUDE-ALS. Dit gebeurde nadat al in een vroeg stadium bleek dat de eerstegeneratie troponine-activator tirasemtiv van diezelfde onderneming het niet bleek te doen.

Academische inspanningen

Biedt troponine activatie geen garantie op succes, dan zijn er nog tal van andere pistes die momenteel volop worden verkend, met name in het kader van de academisch geleide Healey ALS platform trial. De eerste wapens waarop zal worden ingezet zijn zilucoplan van UCB, verdiperstat van Biohaven en CNM-Au8 van Clene Nanomedicine. Deze klinische proeven zullen binnenkort van start gaan.
Dit jaar voegde de trial er nog het onderzoeksgeneesmiddel priodopidine van Prilenia aan toe en ook SLS-005 van Seelos Therapeutics werd geselecteerd, waarvoor de dosering nog dit kwartaal moet worden gestart. Dit maakte het bedrijf kenbaar tijdens de aankondiging van haar resultaten voor het tweede kwartaal.

Dat Zilucoplan niet de enige complement inhibitor is die getest wordt voor de behandeling van ALS is te zien in onderstaande tabel. Deze aanpak kreeg een knauw toen de klinische evaluatie van Astrazeneca’s Ultomiris in het kader van de CHAMPION ALS trial vorige maand werd stopgezet door gebrek aan werkzaamheid.

Andere recente flops vonden plaats bij de warmteshock-respons co-inductor arimoclomol van Orphazyme, de autologe NurOwn Cel Therapie van Brainstorm, en bij Simdax po van Orion, een intraveneuze formulering van dit laatste middel, een calciumsensibilisator, wordt gebruikt bij hartfalen.
Amylyx hoopt op een snelle goedkeuring voor ALS, maar zal wellicht niet de enige zijn. Het zou al snel kunnen blijken of sommige van de andere pogingen om op doel te trappen ook daadwerkelijk succesvol zullen blijken.

Vertaling: Petra Ghysens
Bron: Evaluate Vantage