Het mysterie van Guam
14-03-2005
De cycaspalm, een uiterst toxische plant die ook bij ons veel voorkomt op mooie en zonnige terrassen, ligt mogelijk aan de oorsprong van het hoge aantal ALS patiënten op de GUAM eilanden. Deze plant groeit vooral op open, droge, rotsachtige slecht voedende gronden in de vochtige Shady bossen. Hij is traag groeiend en de zaden worden door de plaatselijke bevolking gebruikt als zetmeel van uitstekende kwaliteit. De mensen gebruikten cycaszetmeel als supplement aan hun voeding.
In Australië en de Pacific Eilanden, haalden de mensen het zetmeel uit de zaden van Cycaspalmen. Zowel de zaden als de boomstammen van Cycas leverde het zetmeel. Op de Caraïben en in Florida, namen de "Tequesta" en later "Seminoles volkeren" het zetmeel van de "stam van Coontie" over. Zij gebruikten een andere soort van Cycasplant (Cycas pumila Linnaeus). Deze Cycas is hoogst giftig en bevat een grote hoeveelheid azoxyglycoside, of cycasin of macrozamin, en een aminozuur, bèta-methylamino-l-alanine (BMAA). BMAA is dichte verwant van het aminozuur BOAA dat lathyrism "chronische vergiftiging" veroorzaakt.
Geacclimatiseerde dieren, bv: schapen, paarden, vee, en honden die van de cycas eten, lijden aan een onomkeerbare neurologische aandoening en leverschade. Maar de inheemse dieren die met de zaden of de bladeren worden gevoed worden niet beïnvloed.
De inheemse volkeren leerden om de toxine van het zetmeel te scheiden. Na de II wereld oorlog, deed er zich een medisch mysterie voor op Guam. De mensen "Chamorro" leden aan amyotrofische laterale sclerose "ALS" naar rato van 100 keer de rest van de wereld. Tijdens de oorlog vluchtte de mensen de bossen in waar ze niet in de mogelijkheid verkeerde de cycaszaden te ontgiften alvorens ze te gebruiken.
De problemen tonen een serie van symptomen gelijkend op ALS, Parkinson en Alzheimer. De ziekte is verbonden met de cycas-toxine, maar die toxine worden bij de bereiding van het zetmeel meestal verwijderd. In andere delen van de wereld eten de mensen het zetmeel ook en daar zijn geen gevolgen te zien bij de bevolking.
Twee hypothesen zijn naar voor geschoven.
1. Knut Norstog stelt dat het stuifmeel van Cycaspalm de schuldige kan zijn. Het stuifmeel bevat een hoge dosis toxische stoffen en de Cycaspalm op GUAM produceert een hoge lading stuifmeel. Het geïnhaleerde stuifmeel kan de toxine via de neus naar de hersenen brengen.
2.Paul Alan Cox en Oliver W. Sacks stellen de hypothesen van biomagnification (bio-accumulatie). De inheemse dieren eten de plant of zijn zaden zonder gevolgen, maar de toxine stapelen zich in het dierlijke lichaam op. De dieren zoals de flying fox en fruit-bat onderandere zijn delicatessen op de plaatselijke volksfeesten door hun lekker kleurrijk vlees.
Ook wel palmvaren genoemd. Vorstbestendig tot -6/-8°C. Oeroud geslacht van palmvarens uit Australië, Azie en Afrika. Het is de meest geteelde cycaspalm ter wereld. Het zijn palmachtige planten met geveerde bladeren. Trage groeier met een of meerdere stammen tot 3m hoog. Ze kunnen meer dan 100 jaar oud worden, hierdoor ziet men ze soms aan oude villatuinen in Zuid-Europa. Experimenteel winterhard op zeer droge standplaats.
