Kankermedicijn bij ALS-muismodel
16-05-2013
Kankermedicijn voorkomt opstapeling van giftige herseneiwitten
Onderzoekers van Georgetown University Medical Center hebben kleine doses van een geneesmiddel voor leukemie, dat accumulatie van giftige proteïnen stopt, gekoppeld aan de ziekte van Parkinson in hersenen van muizen. Deze bevinding biedt de basis om een klinische studie bij de mens te plannen voor het bestuderen van de effecten ervan.
Ze zeggen dat hun studie, online gepubliceerd op 10 mei in human molecular genetics, een unieke en uitdagende strategie biedt voor de behandeling van neurodegeneratieve ziekten met abnormale opstapeling van eiwitten zoals bij de ziekte van Parkinson, de ziekte van Alzheimer, Amyotrofische Laterale Sclerose (ALS), Frontotemporale dementie, Ziekte van Huntington en Lewy body-dementie, etc..
"Dit middel, in zeer lage doses, schakelt de vuilniskarren in binnen de neuronen, om giftige proteïnen uit de cel te wassen. Door het uitschakelen van intracellulaire eiwitten, voorkomt het middel hun accumulatie in pathologische insluitsels die Lewy lichamen en/of klitten genoemd worden, en verhindert het ook amyloïde secretie in de extracellulaire ruimte tussen neuronen, zodat eiwitten geen giftige bosjes of plaques in de hersenen vormen,"zegt de hoofdstudieonderzoeker, neurowetenschapper Charbel E-H Moussa, MB, PhD. Moussa geeft leiding aan het laboratorium van dementie en parkinsonisme in Georgetown.
Wanneer dit middel, nilotinib, wordt gebruikt voor de behandeling van chronische myeloïde leukemie (CML), dwingt het kankercellen tot autofagie — een biologisch proces dat tot de dood van tumorcellen bij kanker leidt.
"De doses die worden gebruikt voor de behandeling van CML zijn hoog genoeg opdat de drug cellen aanzet om hun eigen interne organellen op te slorpen, waardoor die leidt tot zelfvernietiging en dood van de cel," zegt Moussa. "We redeneerden dat kleine doses — voor muizen, een equivalent van één procent van de dosis gebruikt bij de mens — net genoeg autofagie in neuronen start opdat de cellen enkel slecht functionerende eiwitten, en niets anders, vernietigen."
Moussa, die lang heeft gezocht naar een manier om neuronen te dwingen om hun vuilnis op te ruimen, kwam met het idee van het gebruik van kankergeneesmiddelen die autofagie in tumoren stimuleren om zieke hersenen te helpen. "Niemand heeft iets als dit voorheen geprobeerd," zegt hij.
Moussa, en zijn twee co-auteurs — afgestudeerde Michaeline Hebron en Irina Lonskaya, PhD, een postdoctoraal onderzoekster in zijn lab — zochten naar kanker geneesmiddelen die de bloed - hersen barrière kunnen kruisen. Ze ontdekten twee kandidaten — nilotinib en bosutinib, ook goedgekeurd voor de behandeling van CML. Deze studie bespreekt experimenten met nilotinib, maar Moussa zegt dat het gebruik van bosutinib ook nuttig is.
De muizen gebruikt in deze studie exprimeren teveel alpha-Synuclein, het eiwit dat opstapelt in Lewy lichamen in de ziekte van Parkinson en dementie patiënten en is gevonden in vele andere neurodegeneratieve ziekten. De dieren kregen een milligram nilotinib om de twee dagen. (de FDA heeft het gebruik van maximaal 1000 mg van nilotinib één keer per dag voor patiënten met CML goedgekeurd.)
"We hebben dit met succes getest in verschillende modellen van ziekten die een opeenstapeling van intracellulair eiwit hebben," zegt Moussa. "Het kan zich ontdoen van Alfa synuclein en tau in een aantal bewegingsstoornissen, zoals Parkinson en Lewy dementie."
Het team toonde ook aan dat beweging en functionaliteit in de behandelde muizen aanzienlijk was verbeterd, in vergelijking met onbehandelde muizen.
Opdat een dergelijke therapie zo succesvol mogelijk zou zijn bij patiënten, zou het middel in het begin van de neurodegeneratieve ziekte moeten worden gebruikt, veronderstelt Moussa. Later gebruik kan verdere extracellulaire plaque vorming en accumulatie van intracellulaire eiwitten in insluitsels zoals Lewy organen vertragen.
Moussa plant een fase II klinische studie bij deelnemers die zijn gediagnosticeerd met aandoeningen opstapeling van alpha Synuclein, Lewy dementie, ziekte van Parkinson, Progressieve Supranucleaire Parese (PSP) en multipele systeem atrofie (MSA).
Vertaling: ALS Liga: Anne
Bron: Medical Xpress