Lichaamsfuncties en braakneiging

Vraag het aan de dokter

Vraag: Dit kan eigenaardig klinken, maar mijn echtgenoot (een PALS) en ik bezochten een zieke vriend die plots braakte. En ik vroeg mij af wat er zou gebeuren als mijn echtgenoot een braakaanval kreeg. Welke normale functies die het lichaam spontaan uitvoert worden moeilijk voor een PALS?

Dr. Kasarskis: Uitstekende vraag! Ik begrijp je bezorgdheid hierover. De braakreflex van een PALS blijft hoogstwaarschijnlijk ongeschonden. Een mogelijk probleem is dat uw echtgenoot meer kans heeft om het braaksel op te zuigen (in te ademen) dan iemand zonder ALS. Wanneer uw echtgenoot  braakneigingen voelt, is het aangewezen hem onmiddellijk op zijn zij te draaien om zijn luchtpijp en longen te beschermen en te helpen het braaksel zo snel mogelijk uit zijn mond te verwijderen.

Ook andere normale lichamelijke functies kunnen PALS voor problemen stellen.

Hoewel de blaascontrole normaal blijft, drinken sommige PALS opzettelijk minder om het aantal toiletbezoeken te beperken. Vanuit het standpunt van mobiliteit kan dit zinvol zijn, maar deze benadering kan niet goedgekeurd worden aangezien uitdroging ernstige problemen creëert.

Constipatie is veel voorkomend en kan een bijwerking van medicatie zijn. Veel diëten zijn te arm aan vezels en de meeste PALS bewegen minder dan vóór zij ALS kregen. Stoelkussens, voedingssupplementen (zoals Metamucil®) en vloeistoffen kunnen helpen.

Voor sommige PALS wordt het moeilijk om productief te hoesten. Voor iemand zonder ALS is hoesten gemakkelijk. Zonder er zelfs bij na te denken halen wij diep adem en hoesten dan. Maar voor PALS kan diep inademen moeilijk zijn. Ademhalingstherapeuten onderrichten een techniek genaamd "lucht opstapelen": de patiënt neemt een reeks van vier tot vijf kleinere ademhappen om de longen stapsgewijs te vullen, waarna hij voldoende lucht heeft om doeltreffend te hoesten. Er zijn ook toestellen met een masker die eerst de longen met zachte druk opvullen waarna de druk omschakelt naar een luchtledige functie waarbij het toestel de fluimen wegzuigt.

Ook mondspeeksel kan ook voor problemen zorgen. Als het te taai is, misschien door uitdroging, is het moeilijk te verwijderen. Een verdunner, zoals Mucinex® (verkrijgbaar zonder voorschrift) kan doeltreffend zijn. Maar als mondspeeksel te dun is, bevordert het de kwijlneigingen van de patiënt. Je werkt best nauw samen met een ademhalingstherapeut en uw arts om met deze kwesties juist om te gaan wanneer zij opkomen.

Sommige lichamelijke functies veranderen niet ten gevolge van ALS. Seks, bijvoorbeeld, werkt verder zoals het deed voor de persoon ALS ontwikkelde, hoewel bepaalde posities te moeilijk kunnen worden en de vermoeidheid soms sterker is dan het verlangen.

Andere functies die hoofdzakelijk door het autonome zenuwstelsel worden aangestuurd – zoals spijsvertering, urineren, ontlasting – blijven onaangetast.

Veronderstel nooit dat deze essentiële dingen niet bespreekbaar zijn. Welke vraag je ook hebt, stel ze zeker aan de arts en de andere beroepshelpers die u ondersteunen doorheen het hele verloop van uw ziekte.

Vertaling: Koen De Vleeschauwer

Bron: The Exchange