Wetenschappers gaan voor het buikgevoel bij ALS

Michelle Pflumm

Een evenwichtsoefening? Onderzoekers van Axial BioTherapeutics ontwikkelen therapieën voor ziektes van het centrale zenuwstelsel (CZS) met als doelwit de darmflora of het microbioom. De strategie wil ontstekingen verminderen door de homeostase van de darmflora te herstellen in de darmen. Dit gebrek aan evenwicht van de darmflora zou kunnen bijdragen aan ontstekingen door microglia te activeren. [Het laboratorium van Sarkis Mazmanian, CalTech].

Wetenschappers in Boston maken zich klaar om te onderzoeken of cruciale veranderingen het microbioom in de darmen zouden kunnen bijdragen aan ALS. De studie wordt geleid door Katharine Nicholson van het Algemeen Ziekenhuis van Massachusetts en wil vaststellen of veranderingen in de samenstelling van het darm microbioom gekoppeld zouden kunnen zijn aan de ziekte. Naar verwachting 100 mensen met ALS en 100 gezonde vrijwilligers zullen deelnemen. De studie steunt gedeeltelijk op eerder werk van Sarkis Mazmanian van Cal Tech in Californië. Dit werk leidde tot de bevinding dat deze veranderingen in darmflora zouden kunnen bijdragen aan ontstekingen in een groeiend aantal neurodegeneratieve ziektes, waaronder de ziekte van Parkinson en multiple sclerose.

Onderzoekers vermoedden voor het eerst dat veranderingen in het microbioom een rol zouden kunnen spelen bij neurodegeneratieve ziektes toen ze de onderliggende mechanismen van multiple sclerose onderzochten. Daaropvolgende studies gaven aan dat dit gebrek aan evenwicht van darmflora in de darmen, dat gekend staat als dysbiose, de voortgang van de ziekte van Parkinson zou kunnen voeden door het aanzwengelen van microglia-gemedieerde neuro-inflammatie – dat bleek tenminste uit een muizenmodel van de ziekte. De resultaten bouwen voort op eerdere preklinische studies, geleid door Brigham en Francisco Javier Quintana van het Vrouwenziekenhuis in Boston, die suggereren dat tryptofaanmetabolieten die worden geproduceerd door sommige van deze bacteriën ontstekingen zouden kunnen remmen in het centrale zenuwstelsel – metabolieten die gereduceerd zijn bij mensen met multiple sclerose.

De rol van darmmicrobiotica bij ALS blijft onduidelijk. Een studie uit 2015, geleid door Jun Sun van de Universiteit van Illinois in Chicago, kwam echter tot de bevinding dat veranderingen in de samenstelling van het microbioom konden worden gedetecteerd in een SOD1 G93A-muizenmodel van ALS nog voor de eerste tekenen van de ziekte zich voordeden.

Alles bij elkaar suggereren de resultaten dat een gebrek aan evenwicht in flora van de darmen zou kunnen bijdragen aan neurodegeneratieve ziektes, waaronder ALS. Om die reden zou het herstellen van de homeostase van de flora in de darmen therapeutisch voordelig kunnen zijn voor mensen met de ziekte. De benadering is een potentieel alternatief voor veel anti-ontstekingsstrategieën die momenteel worden ontwikkeld voor ALS en die het CZS als doelwit kiezen en daarom de bloed-hersen-barrière moeten overschrijden, een cruciaal obstakel voor de ontwikkeling van therapieën voor deze ziektes.

De strategie wordt momenteel ontwikkeld voor een brede waaier van ziektes door biotechnologische en farmaceutische ondernemingen, waaronder Axial BioTherapeutics. Het in Boston uitgevoerde opstartproject werd mede opgericht door Sarkis Mazmanian en spitst zich toe op CZS-ziektes zoals de ziekte van Parkinson.

Vertaling: Bart De Becker

Bron: The ALS Research Forum

Deelnemers gezocht voor microbioom-ALS-test

De onderzoekers zijn op zoek naar mensen met ALS (amyotrofische laterale sclerose) en gezonde vrijwilligers om deel te nemen aan de studie Microbioom analyse van Mensen met ALS (Microbiome Assessment in People with ALS, MAP ALS), gesponsord door het Neurologisch Klinisch Onderzoeksinstituut aan het Algemeen Ziekenhuis van Massachusetts (Massachusetts General Hospital, MGH).

Tot nog toe waren er geen studies die onderzochten of de algemene samenstelling van darmbacteriën of specifieke types van bacteriën geassocieerd zijn met ALS. Het doel van MAP ALS is voorafgaande gegevens te genereren over het samenspel tussen darmbacteriën en de potentiële invloed daarvan op de aanvang en het verloop van neurodegeneratieve ziektes. Bovendien hopen de onderzoekers unieke biologische markers te vinden die zouden kunnen worden gebruikt om nieuwe therapieën te ontwikkelen.

De deelnemers zullen klinische informatie leveren en deelnemen aan een eenmalige stoelgangcollectie. De deelnemers met ALS zullen de optie hebben om deel te nemen aan maximaal twee bijkomende korte bezoeken (drie en zes maanden na hun eerste bezoek), tijdens dewelke alleen klinische informatie zal worden verzameld.

De studiewetenschappers verwachten 100 mensen met ALS te rekruteren en 100 gezonde vrijwilligers. Om in aanmerking te komen voor deelname moet men minstens 18 jaar oud zijn en voldoen aan een aantal andere criteria.

De test vindt plaats in het MGH in Boston, maar de stoelgangstaalcollectie zal thuis gebeuren. De deelnemers hoeven niet naar het MGH te komen om zich in te schrijven voor deze studie.

Voor meer informatie over deze test kunt u contact opnemen met studiecoördinator Maryangel Jeon, op het nummer 617-724-9196 of op het adres mjeon2@partners.org.

Vertaling: Bart De Becker

Bron: Muscular Dystrophy Association