Patiëntenrechten

14/05/2004

Oud-minister Magda Aelvoet kwam de patientenrechten die sinds eind 2002 gelden nog eens toelichten op een infosessie van het Lichtpuntje, de vereniging van chronische pijnpatienten.

Vrijwel alle beoefenaars in de gezondheidssector moeten deze rechten eerbiedigen. Zo heeft ondermeer de patient recht op informatie. Niet enkel over zijn of haar gezondheidstoestand, maar ook over de mogelijke behandelingen.

De zorgbeoefenaar zal de patient informeren over de geplande behandeling, over de mogelijke alternatieven, over het verwachte resultaat en de bijwerkingen. De patient zal de kans krijgen hier mee in te stemmen of een andere keuze te maken.

Een belangrijk element in deze nieuwe wet is de oprichting van ombudsdiensten waar de patiënt terecht kan als hij of zij van oordeel is dat zijn rechten niet of slecht gerespecteerd worden.

Samengevat: Wat zijn je rechten?

1. Je hebt recht op een kwaliteitsvolle gezondheidszorg met respect voor je menselijke waardigheid en zelfbeschikking en zonder enig onderscheid op welke grond ook.

2. Je hebt recht op de vrije keuze van zorgverlener. Als patient kun je zelf kiezen door wie je je laat behandelen. Je hebt het recht op elk moment een andere zorgverlener te kiezen of verschillende zorgverleners over hetzelfde probleem te raadplegen (de zogenaamde second opinion). Je mag dus gerust meerdere artsen contacteren.

3. Je hebt recht op informatie over je gezondheidstoestand en de vermoedelijke evolutie ervan. Dit moet in een duidelijk en begrijpelijke taal gebeuren. Je hebt echter ook het recht niet geinformeerd te worden of te vragen dat de informatie aan een vertrouwenspersoon wordt meegedeeld. Deze kies je dan zelf. Het kan een familielid of een vriend zijn, maar in elk geval iemand die je vertrouwt om, wanneer je dit zelf niet kunt, in jouw plaats beslissingen over je gezondheid te nemen. Bij opname in het ziekenhuis zal je steeds gevraagd worden een vertrouwenspersoon aan te duiden. De arts zal je bijvoorbeeld bij een besmettelijke ziekte toch informeren over je gezondheid, zelfs al heb je een vertrouwenspersoon aangeduid.

Slechts in uitzonderlijke gevallen mag de zorgverlener informatie onthouden als de patient of een derde hierdoor ernstig nadeel zou ondervinden.

De arts is ook verplicht je uit te leggen welke behandelingen mogelijk zijn en welke risico s eraan verbonden zijn. Je moet ook ongeveer weten hoeveel de behandeling zal kosten.

4. Je hebt recht op toestemming. Dit betekent dat de zorgverlener voor elke behandeling je toestemming moet vragen. Als je akkoord gaat met een behandeling, dan ga je ook akkoord met elk onderdeel van die behandeling. Je kunt op ieder moment je toestemming weigeren of intrekken. Tenzij het een noodgeval betreft, mag hij geen onderzoek, ingreep of behandeling uitvoeren zonder je toestemming. Je beslist dus zelf of je wel of niet behandeld wil worden.

5. Je hebt recht op inzage en recht op een kopie van je medisch dossier. Dit recht kun je zelf uitoefenen of via een door jezelf aangewezen vertrouwenspersoon. Ook de nabestaanden hebben recht op inzage en afschrift van het medisch dossier.

Voor de inzage in de persoonlijke notities van de zorgverlener moet je wel een beroep doen op een andere beroepsbeoefenaar. Ten laatste binnen de 15 dagen na ontvangst van je vraag tot inzage, moet men je (of vertrouwenspersoon) het dossier laten zien.

6. Je hebt recht op de bescherming van je persoonlijke levenssfeer. De privacy van de patient moet gerespecteerd worden. Hierop kan enkel een uitzondering gemaakt worden als dit nodig is voor de bescherming van de volksgezondheid of voor de bescherming van de rechten en vrijheden van andere personen. De arts mag niemand anders iets vertellen, dat hoort bij zijn beroepsgeheim. Personen wiens medewerking beroepshalve nodig is bij de uitvoering van de behandeling, zijn natuurlijk wel volledig geinformeerd.

7. Je hebt recht op klachtenbemiddeling. Je kunt als patient een klacht in verband met de uitoefening van de patientenrechten indienen bij een lokale of federale ombudsdienst dat tegenwoordig in elk ziekenhuis opgericht is. Deze dienst is gratis.

Bron: www.hulporganisaties.be