Presentatie door Prof. Betz

Arts en professor aan de VUB, diensthoofd centrum voor huisartsopleiding.

Naast opleiden van huisartsen houdt de professor zich ook bezig met het kritisch bekijken van alternatieven geneeswijzen. De groep mensen die zich hiermee bezighoudt heeft ook een website www.skepp.be waar zij al hun bevindingen noteren en toelichten. Tevens is SKEPP een onafhankelijk adviesorgaan.

Dikwijls moet de huisarts advies geven aan een patiënt wanneer hij met een vraag komt of één of ander geneeswijze geen heil zou brengen. De huisarts moet kunnen nagaan of het hier gaat om kwakzalvers en/of charlatans. Er moet worden nagegaan wat zij verkopen, of er wetenschappelijk bewijs is, … Ook het prijskaartje is van belang, er mag zeker geen geld gewin mee gemoeid zijn. Wanneer je indrukwekkende sommen moet betalen voor een behandeling, mag je eisen de gepubliceerde resultaten te mogen inzien.

Alvorens te grijpen naar alternatieve geneeswijzen moeten we ons toch de vraag stellen wat de kans is op verbetering, sterfte, welke effecten er zijn, welke risico’s eraan verbonden zijn, … Op al deze vragen moeten concrete antwoorden worden gegeven zodat je duidelijke objectieven kan opstellen.

Dikwijls steunt men ook op getuigenissen. Sommige klinken zeer enthousiast, maar soms vermindert dit enthousiasme. Er moet een duidelijke overtuiging zijn dat er verbetering werd vastgesteld en je moet verbanden kunnen leggen met je eigen situatie.

Voorbeeld:

- Bij een mongooltje werd een therapie toegepast gebaseerd op levende cellen. De huisarts stelde geen zichtbare veranderingen vast, maar de moeder was overtuigd dat haar kindje het stukken beter deed.

- Soms kan iemand moeilijk te been zijn en daarom gebruik maken van een rolstoel. Wanneer zo iemand wordt aangepord, kan hij plots terug lopen.

We moeten daarom op onze hoede zijn voor het placebo effect. Dit speelt soms een grote rol in het beoordelen van alternatieve geneeskunde. Het idee dat je iets krijgt dat je zal helpen, ook al gaat het om een chinees kruidenmengsel, een pepmiddelen, …. zal je soms ook daadwerkelijk het gevoel gegeven dat het werkte.

Een huisarts mag maar tot op een bepaald niveau meegaan in deze verhalen. Hij moet de realiteit voor ogen houden en de patiënten hun geluk niet ontnemen. Hij moet daarom de balans kunnen maken tussen de waarheid zeggen en de hoop niet wegnemen. Hij moet er zorg voor dragen dat zijn patiënt slecht nieuws kan aanvaarden, maar mag hem tevens zijn illusies niet wegnemen.

Wanneer je een alternatieve geneeswijze ondergaat zou je eigenlijk op internet een forum moeten starten waar je je eigen gegevens en metingen registreert van voor en na de behandeling. Je moet je medemens zo objectief mogelijk inlichten.