Volgens een studie lopen ALS-patiënten met ondergewicht risico op slechtere resultaten in latere stadia van de ziekte

Patiënten met amyotrofische laterale sclerose die aan ondergewicht lijden op het moment dat ze starten met ondersteunde voeding lopen het risico op slechte resultaten in latere stadia van de ziekte. Tot die conclusie kwam een Italiaanse studie.

De studie draagt de titel ‘Nutritional prognostic factors for survival in amyotrophic lateral sclerosis patients undergone percutaneous endoscopic gastrostomy placement’ (‘Nutritionele prognostische factoren voor overlevingskansen bij ALS-patiënten die de plaatsing van een percutane endoscopische gastrostomie ondergingen’) en verscheen in het tijdschrift Amyotrophic Lateral Sclerosis and Frontotemporal Degeneration.

ALS wordt gekenmerkt door de degeneratie van zenuwcellen, wat resulteert in motorische en spierstoornissen in de vroege stadia en moeilijkheden met spreken, slikken en ademen naarmate de ziekte vordert.

Hoewel ademhalingsfalen de meest gangbare hoofdoorzaak is die leidt tot de dood bij deze populatie, is de nutritionele status een belangrijke contribuerende factor wat de globale overlevingskansen betreft.

Gedurende de natuurlijke gang van de ziekte ervaren de patiënten vaak veranderingen in de lichaamssamenstelling, zoals een verlaagde body mass index (BMI) en vetvrije massa, en veranderingen op het vlak van weefseldoordringbaarheid, wat meestal te wijten is aan veranderingen in de eetpatronen en aan slikproblemen (dysfagie).

Om ondervoeding te voorkomen, hebben patiënten mogelijk behoefte aan een percutane endoscopische gastrostomie (PEG), een procedure waarbij een voedingsbuis rechtstreeks in de maag wordt geplaatst. De buis helpt de voedingsstoffen aan te leveren en helpt bij de absorptie ervan bij patiënten die moeilijkheden hebben met eten en slikken.
In de studie (NCT03487536) exploreerden onderzoekers van de Universiteit van Bari in Italië potentiële factoren die nuttig zouden kunnen zijn bij het voorspellen van resultaten van patiënten na een PEG-implantatie.
Het team nam de klinische dossiers onder de loep van 47 ALS-patiënten die tussen 2006 en 2015 de plaatsing van een gastrische buis ondergingen in het universitair ziekenhuis.

Op het moment van de implantatie van de buis vertoonden alle patiënten matige tot ernstige symptomen, namen ze riluzol (verkocht als Rilutek door Sanofi, en als Tiglutik door ITF Pharma, een dochter van Italfarmaco), en hadden in de voorgaande zes maanden ten minste 10% gewicht verloren.
Volgens de BMI-gegevens leden 13 patiënten aan ondergewicht, hadden er 26 een normaal gewicht en kampten er acht met overgewicht of zwaarlijvigheid. Ondanks de verschillen in gewicht hadden alle patiënten vergelijkbare cholesterolniveaus.

Een analyse van de lichaamssamenstelling bevestigde dat deelnemers met ondergewicht een aanzienlijk lagere body cell mass index (BCMI) en vetmassa-index hadden vergeleken met de groep met overgewicht. De weefselreactiviteit en -resistentie (fasehoek, zoals bepaald door de bio-elektrische impedantieanalyse) vertoonde aanzienlijke verschillen tussen de drie groepen, waarbij patiënten met ondergewicht lagere waarden vertoonden.

Globaal gezien kwam het team tot de vaststelling dat patiënten met ondergewicht een 3,37-voudig hoger risico liepen op de dood vergeleken met patiënten met een normaal gewicht, na te hebben bijgestuurd volgens leeftijd en aanvang van de symptomen. Patiënten met overgewicht/zwaarlijvigheid bleken een 2,27-voudig verhoogd risico op de dood te lopen vergeleken met patiënten met een normaal gewicht, maar dit verschil werd niet als statistisch significant beschouwd.

Op basis van deze bevindingen suggereert het team dat een BMI-waarde die lager ligt dan 18,5 kg/m² “een nutritionele prognostische factor is” die nuttig is voor de beoordeling van het risico in latere stadia van de ziekte na een PEG-implantatie.

“Een oudere leeftijd bij de aanvang van de symptomen is een bijkomende negatieve prognostische factor”, stellen de onderzoekers.

Bovendien “ondersteunen een lage BCMI en fasehoek, die kenmerkend zijn voor patiënten met ondergewicht, de rol van de BMI als voorspellingsfactor van de overlevingskansen”, zeggen ze.

Vertaling: Bart De Becker

Bron: ALS News Today