Schimmelneurotoxines en sporadische amyotrofische laterale sclerose

Samenvatting

We geven een overzicht van verschillende bewijssporen die wijzen op een potentiële schimmeloorsprong van sporadische amyotrofische laterale sclerose (ALS). ALS is de meest gangbare vorm van de motorneuronenziekte (MNZ) bij volwassenen. Het is een progressieve en dodelijke ziekte. Zowat 90% van de ALS-gevallen is sporadisch en 5 tot 10% is te wijten aan genetische mutaties (familiaal). Er zijn zowat 25 genen geïdentificeerd die betrokken zijn bij familiale ALS, waaronder SOD1 en TARDBP, het gen dat het 43 kDa transactieve respons (TAR) DNA-bindend eiwit (TDP-43) encodeert. Ondanks intensief onderzoek gedurende meerdere decennia blijft de etiologie van sporadische ALS onbekend. Een milieuoorzaak, waaronder gras- of met aarde geassocieerde schimmelinfecties, wordt gesuggereerd door een zeer diverse waaier van bewijssporen. Clusters van ALS werden gerapporteerd bij voetbalspelers, inwoners van Guam en boeren. Van met gras geassocieerde schimmels is geweten dat ze een breed gamma van neurotoxines produceren en, in symbiotische associaties, hoge niveaus van schimmel-SOD1. Blootstelling van neuronen aan schimmeltoxines zorgt voor een significante verhoging van de glutamaatproductie. Hoge niveaus van glutamaat stimuleren de translocatie en wijziging van TDP-43 en dit vormt een link tussen schimmelinfecties en één van de moleculaire en histologische handelsmerken van sporadische ALS. Een recente studie leverde bewijs voor diverse schimmels in het cerebrospinale vocht en het hersenweefsel van ALS-patiënten. Dit overzicht biedt een rationele verklaring voor deze vaststelling. Als een schimmelinfectie kan worden bevestigd als een potentiële oorzaak van ALS, kan dit een eenvoudige behandelingsstrategie opleveren voor deze dodelijke en ongeneeslijke ziekte.

Vertaling: Bart De Becker

Bron: PubMed