Tips over het gebruik van e-boeken voor mensen met ALS

door Betts Peters CCC-S, Assistive Technology Service Coordinator The ALS Association OR&SW W A Chapter

Vele mensen met ALS ervaren veranderingen aan hun handen en armen die hen het vasthouden van een boek of het draaien van bladzijden bemoeilijken. Dat betekent echter niet dat je niet meer van een goed boek genieten kan. Elektronische boeken, of e-boeken, zijn nu wijd beschikbaar over gelijk welk onderwerp, en je kan in staat zijn ze te lezen met een apparaat dat je al in je bezit hebt. Lees verder voor tips over hoe je toegang kan krijgen tot deze grootse technologie.

Handhoudende lezers zoals Amazon Kindle, Barnes & Noble Nook en Sony Reader laten je toe een boek te lezen zonder dat je de bladzijden hoeft te draaien of de kaft open te houden. Dit soort apparaten zijn ontworpen met een papierachtige vertoning dat er eerder uitziet als een boekpagina dan als een computerscherm, zonder naschijn of glans. Knoppen aan de kant van het apparaat staan je toe de bladzijde om te draaien. Lettertypes kunnen verbreed worden voor makkelijkere lectuur. Een handhoudende lezer kan honderden e-boeken, e-tijdschriften, en e-kranten inhouden. Sommige modellen functioneren ook als mp3-spelers, die het mogelijk maken te luisteren naar audio-boeken of muziek.

Handhoudende lezers verschillen wijd in kenmerken, prijs en ondersteunde e-boeken formaat. Sommige kunnen makkelijker te gebruiken zijn dan andere, te wijten aan de plaats en de gevoeligheid van de knoppen. Doe indien mogelijk een test in de winkel vooraleer je een lezer navolgt om te verzekeren dat zij werkbaar zal zijn voor jou.

Sommige draagbare apparaten, waaronder de iPhone, iPod Touch, iPad en BlackBerry kunnen ook e-boeken vertonen. Vele van de beschikbare toepassingen (apps) staan je toe de bladzijden om te draaien door gewoonweg de rand van het scherm aan te raken, wat minder druk vraagt dan de knoppen om bladzijden om te draaien van een handhoudende e-boek lezer.

Er zijn vele lezer apps beschikbaar voor deze apparaten, alle vrij van kosten:

– Amazon Kindle: voor iPhone, iPad, iPod Touch of BlackBerry

– B&N e-lezer: voor iPhone, iPad, iPod Touch of BlackBerry

– iBooks: voor iPhone, iPad of iPod Touch

– Stanza: voor iPhone, iPad of iPod Touch

– e-lezer Pro: voor iPhone, iPad of iPod Touch

– Mobipocket e-boek lezer: voor BlackBerry

Je kan e-boeken ook lezen op je laptop of vaste pc door een lezer te gebruiken op het scherm. Bladzijden kunnen omgedraaid worden door het gebruik van een muis of sneltoetsen op het klavier. Voor diegenen die niet in staat zijn een muis of een klavier te gebruiken, kan de computer aangepast worden met een hoofdmuis of een hendeltje dat geactiveerd kan worden met een ander lichaamsdeel.

Er zijn vele lezers beschikbaar voor vrije download:

- Amazon Kindle voor pc: www.amazon.com/gp/kindle/pc

- Barnes & Noble e-lezer: www.barnesandnoble.com/ebooks/download-reader.asp

- Adobe Digital Editions: www.adobe.com/products/digitaleditions/

- Microsoft Reader: www.microsoft.com/reader/

Gelijk welk communicatieapparaat dat geopend werd (voor internet, e-mail, en toegang tot Windows) kan de e-boek lezers op het scherm gebruiken zoals hierboven beschreven. DynaVox communicatieapparaten hebben een vooraf ingestelde e-boek lezer die opgesteld is voor de toegang tot een Bookshare account (zie hieronder voor informatie over Bookshare).

De meeste e-boek lezers staan je toe toegang te verkrijgen tot een opslagplaats waar je e-boeken kan aankopen. De Kindle of haar varianten op het scherm zullen je verbinden met Amazon.com, de Nook en B&N Lezer zullen je verbinden met BarnesandNoble.com, enz. De meeste “winkels” die e-boeken verkopen zullen gratis vele titels aanbieden. Als je e-boeken aankoopt van een andere site dan degene die aangeraden is door je lezer, zorg er dan voor na te gaan of het formaat van het e-boek overeenkomt met je lezer. Er zijn een aantal varianten van formaat van vele e-boeken en sommige lezers kunnen enkel werken met een bepaald formaat.

Bookshare.org is een online bibliotheek van digitale boeken beschikbaar voor mensen die onbekwaam zijn om gewone boeken te lezen. Voor een prijs van eenmalige opzet van 25$ en een jaarlijks lidmaatschap van 50$ krijgen leden onbeperkte toegang tot elektronische boeken, tekstboeken, kranten en tijdschriften in de boekaandeel bibliotheek. Deze boeken kunnen gelezen worden door het gebruik van een e-boek lezer op scherm (of DynaVox software), of kunnen luidop ingesproken worden in een computer-gestuurde stem.

Voor meer informatie en om lidmaatschap te bekomen, bezoek www.bookshare.org. Om in aanmerking te komen voor lidmaatschap, dien je een Bookshare bewijs van onbekwaamheid te hebben aangevuld door je dokter of geneesheer.

Vertaling: Eric De Keyser

Bron: The Exchange