Hoofdtrauma oorzaak van ALS?

Antwoord van Dr. Kasarskis: Er is een studie gepubliceerd in de Journal of Neuropathology en Experimental Neurology en ze kreeg veel aandacht omdat de New York Times een artikel uitbracht over het onderzoek (17 augustus 2010). Dat artikel ging zo ver te beweren dat de befaamde baseballspeler Lou Gehrig van de Yankees mogelijk geen ALS gehad zou hebben. Natuurlijk veroorzaakte dit heel wat opschudding bij zowel baseballfans als mensen met ALS, de gezondheidssector en organisaties die mensen met ALS ondersteunen.

De studie rapporteerde dat sommige beroepsatleten (voetballers, boksers) die herhaaldelijk hoofdletsels hebben opgelopen en wat CTE (chronische traumatische encephalopathie) genoemd wordt ontwikkeld hebben, ALS kunnen krijgen. Deze studie, die gebaseerd is op autopsie-onderzoek van de hersenen en het ruggenmerg , gaf aanwijzingen dat sommige pathologische kenmerken van CTE in de hersenen zich kunnen uitbreiden tot het ruggenmerg. Er waren echter wel problemen met de manier waarop de bevindingen door de media gerapporteerd werden. De omvang van de steekproef was heel klein: de studie ging enkel over 12 mensen met CTE, van wie er drie ALS ontwikkelden vele jaren na het einde van hun sportieve carrière. De cases werden gekozen op basis van hun geschiedenis van herhaald hoofdtrauma, met of zonder recente diagnose van ALS. Het is dan ook helemaal geen verrassing dat mensen met ALS en hoofdtrauma neuropathologische afwijkingen vertoonden van zowel ALS als hoofdtrauma.

De meerderheid van de mensen met hoofdtrauma krijgen geen ALS. Hoofdtrauma is niet zeldzaam; er zijn elk jaar ong. 300 000 gevallen. Maar er zijn jaarlijks ong. 5 600 gevallen van CTE. Mensen met CTE vertonen cognitieve achteruitgang, abnormaal gedrag en dementie – allemaal kenmerken die op hersenschade wijzen. ALS, een motorische neuronenziekte, wordt gekenmerkt door afstervende boven- (hersen-) en beneden-(ruggenmerg-)motorische neuronen, wat een verlies van de spierfunctie veroorzaakt. CTE is geen motorische neuronenziekte, en er bestaat geen duidelijke oorzaak-gevolg-relatie tussen CTE en ALS. Enkele grote, op de bevolking gebaseerde studies hebben aan het licht gebracht dat hoofdtrauma een van de vele factoren zou kunnen zijn die leiden tot sporadisch ALS, maar er is nog veel meer werk nodig op dat gebied.

Mensen met ALS vragen me soms of ze in feite CTE zouden kunnen hebben i.p.v. ALS. Het is daarbij belangrijk te weten dat beide ziektes zich verschillend manifesteren. Bij ALS vertonen de patiënten een geleidelijke progressie van zwakte, en bij CTE vertonen ze vaak tekenen van dementie, een Parkinson-achtig syndroom en gedragsproblemen. Om de discussie nog gecompliceerder te maken hebben sommige ALS-patiënten gedragscomplicaties veroorzaakt door de frontale (hersen)kwab (FTS). Aldus draagt de publicatie bij aan het terechte wetenschappelijk debat over de draagwijdte van ALS en de motorische neuronenziekte, en ze stelt relevante vragen over beschadiging aan het zenuwstelsel en de ontwikkeling van ALS. De studie pretendeert niet te stellen dat Lou Gehrig geen ALS had.

Vertaling: Romain Eeckhout

Bron: The Exchange

Bekijk ook de vorige verslagen:
Hersentrauma bij sporters
ALS en een hoofdletsel