Palliatieve zorg: wat, waar en welke tegemoetkomingen
14-03-2005
Palliatieve Zorg is …
…een continue, totale zorg voor de patiënt die niet meer kan genezen en die weldra zal sterven.
Binnen deze zorgverlening richt men zich op de patiënt als persoon. Men houdt rekening met de eigen wensen en de eigen waarden en normen worden gerespecteerd.
Er is aandacht voor de familie en omgeving van de patiënt.
Een goede samenwerking tussen alle vertrouwde hulpverleners is noodzakelijk.
Naast behandeling van pijn en ander symptomen, is er zorg voor het lichamelijk comfort, psychosociale en emotionele begeleiding en ondersteuning bij vragen rond levensbeschouwing, religie en zingeving.
Het doel van de Palliatieve Zorg is …
… het zo lang en zo goed mogelijk behouden van de kwaliteit van leven, zowel voor de patiënt als voor zijn omgeving.
Waar vind je Palliatieve Zorg?
Palliatieve Zorg aan Huis :
De patiënt die thuis verblijft, wordt omringd door verschillende zorgverlenende instanties die palliatieve zorg bieden. Zo kan men een beroep doen op de huisarts, thuisverpleging, ziekenfonds, gezinszorg en andere thuiszorgdiensten,…
Vaak vervullen familie, buren, vrienden ook een belangrijke functie in de zorg voor een patiënt.
Bij specifieke problemen in de palliatieve zorgverlening kunnen de patiënt, zijn omgeving en de betrokken zorg- en hulpverleners een beroep doen op het begeleidingsteam van de Palliatieve Thuiszorg voor advies, ondersteuning en begeleiding.
De palliatieve verpleegkundigen zijn deskundig op het vlak van pijn- en symptoomcontrole, comfortzorg, psychosociale, emotionele en spirituele ondersteuning
De verpleegkundigen zijn 24u/24u te bereiken. Zij werken nauw samen met de bestaande hulpverleners, maar nemen hun taken niet over.
Voor enkele uren per week kunnen vrijwilligers worden ingeschakeld. Dit gebeurt steeds in overleg met de palliatief verpleegkundigen.
Palliatieve Zorg in het Rust-en Verzorgingstehuis (RVT) en Rustoord voor Bejaarden (ROB) :
Een palliatieve bewoner en zijn familie kunnen een beroep doen op de deskundige Palliatieve Zorg of op het Supportteam Palliatieve Zorg van de instelling.
Deze ‘referenten’ zijn specifiek opgeleid in palliatieve zorg. Zij streven naar een maximaal comfort in deze laatste levensfase.
Palliatieve Zorg in het Ziekenhuis :
In het ziekenhuis kan de patiënt die terminaal ziek is en zijn familie, beroep doen op een deskundige van het Palliatief Supportteam. Dit team biedt ondersteuning op vlak van pijn- en symptoomcontrole, psychosociale, emotionele en spirituele begeleiding.
Het Palliatief Supportteam werkt nauw samen met collega’s van de afdeling waar de patiënt verblijft. Het team zelf is niet afdelingsgebonden maar kan door verschillende afdelingen ingeschakeld worden.
Als de patiënt het ziekenhuis verlaat, zorgt het supportteam ervoor dat de transfer naar huis zo goed mogelijk verloopt en dat de continuïteit van de palliatieve zorgverlening gewaarborgd blijft door bv. goede samenwerking met de huisarts en inschakeling van de Palliatieve Thuiszorg.
Palliatieve Zorg in een Palliatieve Eenheid :
Een Palliatieve Eenheid is een kleinschalige voorziening waar palliatieve patiënten tijdelijk of permanent opgenomen worden als ze niet langer thuis kunnen worden verzorgd. Er heerst een huiselijke sfeer.
De arts, zorg- en hulpverleners zijn deskundig in Palliatieve Zorg. Zij bieden verzorging met tijd voor en op ritme van de patiënt. Zij bieden eveneens ondersteuning aan de familie.
Netwerk Palliatieve Zorg :
Het Netwerk is een overkoepelende organisatie die de palliatieve zorg in de regio wil optimaliseren door overleg met alle palliatieve settings (cfr. hierboven).en goede informatiedoorstroming.
Bij het Netwerk kan men steeds terecht met vragen rond palliatieve zorg, voor informatie en advies.
Daarnaast staat het Netwerk in voor sensibilisatie, vorming en opleiding inzake Palliatieve Zorg.
Specifieke sociale voorzieningen
Pallliatieve thuiszorgpremie
Palliatieve patiënten, die de intentie hebben thuis te sterven, kunnen aanspraak maken op een premie van 483,39 euro per maand en dit voor maximum 2 maanden.
De behandelende geneesheer dient hiertoe een formulier in te vullen, dat moet opgestuurd worden naar de adviserend geneesheer van de mutualiteit. Voor de 2de maand dient dit opnieuw te gebeuren.
Als de patiënt binnen deze premieperiode zou overlijden of in een ziekenhuis worden opgenomen, wordt de rest van het bedrag niet teruggevorderd.
Palliatief verlof
Ieder die bijstand en verzorging biedt aan een palliatieve patiënt kan palliatief verlof aanvragen. De aanvrager hoeft geen familielid te zijn van de patiënt maar kan evengoed een vriend of buur zijn.
Dit soort loopbaanonderbreking is een recht. De werknemer die een medisch attest voorlegt waaruit blijkt dat hij/zij palliatieve zorgen verleent, kan een volledige (5/5) of gedeeltelijke loopbaanonderbreking (1/2 of 1/5) aanvragen van één maand, eventueel verlengbaar met één maand. Op het attest wordt de naam van de patiënt niet vermeld.
Het verlof gaat in op de eerste dag van de week, volgend op de week dat het attest aan de werkgever werd voorgelegd, of eerder bij akkoord van de werkgever.
Als de patiënt tijdens deze periode overlijdt kan men dit verlof verder opnemen tot de toegelaten datum of het werk terug hervatten.
De vergoeding bedraagt 536,65 euro per maand bij volledige onderbreking (proportioneel bij parttime onderbreking.
Verlof voor medische bijstand voor het verzorgen van een zwaar ziek familielid
Een volledige of gedeeltelijke loopbaanonderbreking kan aangevraagd worden voor een zwaar ziek gezinslid of familielid (tot de 2de graad) te verzorgen. De behandelende arts dient een attest in te vullen waaruit blijkt dat de werknemer bijstand of verzorging zal verlenen.
Het verlof gaat in op de eerste dag van de tweede maand van kennisgeving aan de werkgever of vroeger mits schriftelijke bevestiging van de werkgever. De werkgever is niet verplicht dit toe te staan.
Verlof in het kader van medische bijstand is beperkt tot 12 maanden en de aanvraag gebeurt voor min 1 maand en max 3 maand, al dan niet aaneensluitend.
De financiële vergoeding is dezelfde als bij palliatief verlof.
Annulering van het remgeld bij huisbezoek door huisarts
Een huisbezoek van de huisarts bij een palliatieve patiënt valt volledig ten laste van de ziekteverzekering. Er dient dus geen remgeld meer betaald te worden. Hiertoe dient men een attest van de huisarts in bij de mutualiteit van de patiënt.
Andere mogelijke tussenkomsten
Bij de "Vlaamse Liga Tegen Kanker" of de "Belgische Vereniging voor Kankerbestrijding" kan een tussenkomst gevraagd worden, afhankelijk van bewezen kosten en gezinsinkomen van een kankerpatiënt.
Sommige ziekenfondsen bieden specifieke tegemoetkomingen. Daarvoor verwijzen we naar de sociale dienst van uw ziekenfonds.
Sommige gemeenten geven een premie voor palliatieve thuiszorg. Deze premie bedraagt tussen de 198,38 en 272,68 euro en is afhankelijk van het recht op de palliatieve thuiszorgpremie. Net zoals deze premie kan hij maximaal twee keer aangevraagd worden.
Met dank aan:
vzw Netwerk Palliatieve zorg Gent-Eeklo.