Potentiële behandelingstrajecten voor ALS in kaart brengen

Met dank aan: DR REBECCA SAN GIL, QUEENSLAND BRAIN INSTITUTE

HET MUTERENDE EIWIT TDP-43 WORDT AAN GROEN FLUORESCEREND EIWIT GEKLEEFD OM HET TE KUNNEN TRACEREN BIJ DE VORMING VAN EIWITKLONTERS DIE ‘INCLUSIELICHAMEN’ HETEN.

Onderzoekers van de Universiteit van Queensland (UQ) hebben voor het eerst eiwitten in kaart gebracht die betrokken zijn bij de vroege stadia van ALS.

Dr. Rebecca San Gil van het labo van geassocieerd professor Adam Walker van het Queensland Brain Institute aan de UQ heeft een longitudinale kaart ontwikkeld van eiwitten die betrokken zijn bij ALS, en dit gedurende het gehele ziektetraject. Zodoende kan men potentiële therapeutische trajecten identificeren die men verder kan onderzoeken.

“Deze kaart is een springplank voor nog veel meer projecten die de geactiveerde en bij de aanvang, de vroege en latere ziektestadia onderdrukte eiwitten exploreren”, zegt dr. San Gil.

“Deze eiwitten vormen biologische factoren die de ziekteaanvang en –ontwikkeling sturen. We maten de verschillen qua eiwitniveaus in de hersenen gedurende het ziektetraject en brachten deze informatie samen op een kaart.”

De kaart is nu beschikbaar voor wetenschappers wereldwijd en zal het onderzoek naar ALS in een stroomversnelling brengen.

Dr. San Gil werkte met muizenmodellen van ALS om de mechanismen te doorgronden die aan de basis liggen van de TDP-43-pathologie in de hersenen, die goed is voor 95% van de gevallen van amyotrofische laterale sclerose (ALS) en 50% van de gevallen van frontotemporale degeneratie (FTD). 

Voortbouwend op dit project koos dr. San Gil ervoor de eiwitvouwende factor DNAJB5 nader te gaan bestuderen.

“Nog voor de aanvang van ALS in muizenmodellen observeerden we een beduidende toename in eiwitgroepen die fysiek verantwoordelijk zijn voor het eiwitvouwende proces. Eén van deze ‘begeleidende’ eiwitten, DNAJB5, kwam in een vroeg stadium zeer veel voor. Dat maakte ons nieuwsgierig naar de rol ervan in de ziektevoortgang. In het hersenweefsel troffen we DNAJB5 aan in gebieden waar TDP-43 klontert. De kortetermijnsopwaardering van DNAJB5 vormt waarschijnlijk een mechanisme waarmee de neuronen zich beschermen om TDP-43 in de hand te houden als het slecht begint te functioneren. Deze beschermende respons met betrekking tot TDP-43 moeten we verder onderzoeken omdat hij ons kan helpen preventieve en therapeutische benaderingen te identificeren.”

Professor Walker gaat ervan uit dat het labo ook andere geïdentificeerde eiwittrajecten zal gaan opvolgen. Daarbij zal gebruik worden gemaakt van gentherapie en zullen middelen tegen andere ziekten en nieuw doel krijgen. Hopelijk heeft dit een gunstige uitwerking. 

Vertaling: Bart De Becker
Bron: University of Queensland