Wie naast akkerland woont, loopt meer risico op ALS op een jongere leeftijd
14-02-2025
Wie naast akkerland woont, loopt meer risico op ALS op een jongere leeftijd
Studie ontdekt verontrustende tendensen nabij landbouwbedrijven en wijngaarden die als een tijdbom werken
Volgens een nieuwe studie uit Noordwest-Italië loop je beduidend meer risico op ALS als je naast akkerland woont. Bovendien kregen de omwonenden de ziekte op jongere leeftijd. Het akkerland in kwestie betreft graanvelden (tarwe en gerst), bonenvelden en velden met wortel- en knolgewassen (aardappelen). Ook wijngaarden vormen een risico. De boosdoeners zouden milieuvervuilende producten zijn.
De studie heet ‘Croplands proximity is associated with amyotrophic lateral sclerosis incidence and age at onset’ (‘Het verband tussen de nabijheid van akkerland, ALS en de leeftijd waarop de ziekte aanvangt’) en verscheen in het European Journal of Neurology.
Typestudie naar het milieuverontreinigende risicofactoren
Blootstelling aan bepaalde scheikundige producten die in het milieu terechtkomen – vooral pesticiden en zware metalen – schijnt verband te houden met een verhoogd risico op ALS. ALS-patiënten vertonen vaak verhoogde niveaus van organische vervuilende substanties in hun bloed, vooral pesticiden. Dat schijnt ook verband te houden met kleinere overlevingskansen.
Dit is zeker niet de eerste studie die het verband onderzoekt tussen ALS, leven op het land en beroepshalve blootgesteld worden aan pesticiden in de landbouw, maar deze wetenschappers van de Universiteit van Turijn besloten een stap verder te gaan door verschillende soorten gewassen te differentiëren. Ze bestudeerden meer bepaald 20 jaar residentiële geschiedenis van ALS-patiënten die hun diagnose kregen tussen 2007 en 2014, en haalden hun gegevens uit het ALS-register voor Piëmonte en de Aosta-vallei.
“We evalueerden het aantal gevallen van ALS in residentiële gebieden in functie van de nabijheid van verschillende gewassen … We richtten ons daarbij op de aanvangsleeftijd, de plaats van de aanvang en het ziekteverloop”, zo schrijven ze.
Het gaat om akkerland — granen (tarwe en gerst), bonen, en wortel- en knolgewassen (aardappelen, bieten en wortelen) — en wijngaarden, weiden, boomgaarden, groentetuinen, kwekerijen, en padievelden met gedeeltelijk in het water gekweekte gewassen (rijst).
Uit analyses blijkt dat de gevallen van ALS toenemen naarmate er meer wordt verbouwd. Het aantal gevallen per jaar per 100.000 inwoners steeg gestaag van 0,75 in gebieden zonder landbouwgewassen tot 1,81 in gebieden met 60% akkerland. Bij andere gewassen was er echter geen verhoogd risico op ALS.
ALS vangt gemiddeld 3,4 jaar eerder aan in landbouwgebied
ALS trad ook op beduidend jongere leeftijd in wanneer mensen werden blootgesteld aan landbouwgewassen, zowel bij de diagnose als wanneer gemeten met behulp van historische residentiegegevens. Vergeleken met niet-blootgestelde patiënten lag de gemiddelde aanvangsleeftijd 1,8 jaar lager bij mensen die op 1.500 meter van akkerland woonden en 3,4 jaar lager op 1.000 meter.
Voor wijngaarden gold hetzelfde op het moment van de diagnose, maar het werd slechts statistisch betekenisvol bij een lang verblijf.
“De historische analyse van een verblijf nabij akkers besloeg de periode tussen circa 1985 en circa 2015 en onze resultaten houden verband met een betere classificatie van de blootstelling van echte patiënten. Daarbij is rekening gehouden met het feit dat het pesticidegebruik in de loop der jaren sterk geëvolueerd is”, zo schrijven de onderzoekers. Ze voegen hieraan toe dat “akkers en wijngaarden meestal besproeid worden met dezelfde soort pesticiden, voornamelijk herbiciden.”
De ziektevoortgang, zoals gemeten door de Gereviseerde Functionele Meetschaal voor ALS (ALSFRS-R), veranderde niet in functie van de blootstelling, maar toch vorderde de ziekte trager bij de diagnose als de patiënt binnen de 1.000 meter van groentevelden woonde, binnen de 2.000 meter van weiden en binnen de 1.500 meter van kwekerijen.
Het belang van blootstelling aan milieuvervuilende landbouwproducten, vooral in de loop der jaren
Tot slot voerden de onderzoekers een subgroep-analyse uit aan de hand van historische gegevens van patiënten zonder genetische mutaties die met ALS worden geassocieerd. In die gevallen lag de aanvangsleeftijd van mannen die op 1.500 meter van een akker woonden gemiddeld 3,7 jaar lager, en van mannen die binnen de 2.000 meter van een wijngaard woonden 2,5 jaar lager.
Deze resultaten laten zien dat “het belangrijk is de potentiële blootstelling aan milieufactoren te beschouwen in het licht van akkervervuilers en vooral ook van historische residentiële blootstelling”, aldus de wetenschappers.
“Er is nog meer onderzoek nodig om de mogelijke oorzakelijke rol te belichten van specifieke milieuvervuilende producten. We moeten ons daarbij richten op hun biologische neurotoxische mechanismen en hun schadelijk effect reduceren aan de hand van preventie en nieuwe medicatie”, zo luidt hun conclusie.
Vertaling: Bart De Becker
Bron: ALS News Today
